دارند. همه دانش آموزان تقریبا معتقد بودند که معلمان آن ها در تدریس خود به آنها نیز فرصت کار کردن با یکدیگر را می دهند و معلم در کلاس از روش های مختلف تدریس استفاده می کند و به آنها فرصت یادگیری می دهد. کلاس آنها خسته کننده نیست و معلم با طرح درس وارد کلاس می شود.
بنابر این نتیجه گیری می شود که در کلاس معلمان نمونه همه دانش آموزان با توجه به استعداد ها و توانایی های خود مشارکت دارند و از روش های تلفیقی که بستگی به موقعیت کلاس دارد استفاده می شود و دانش آموزان در جریان تدریس فعال هستند. این یافته با نتایج و یافته های پژوهش های ادیب نیا (۱۳۸۳)، دانش پژوه (۱۳۸۵) و دانش پژوه(۱۳۸۲) همخوانی دارد.
۲-۲-۵- سوال دوم پژوهش: نحوه تعامل معلمان نمونه با دانش آموزان چگونه است؟
باتوجه به مصاحبه انجام شده با معلمان و مدیران و دانش آموزان در مورد نحوه تعامل معلمان نمونه با دانش آموزان،معلمان نمونه بیشتر از تقویت کننده های مثبت در کلاس درس استفاده می کنند.هدف آنها از استفاده تقویت کننده مثبت تکرار آن است،تقویت کننده مثبت دارای انواع مختلفی است که معلم نمونه بسته به موقعیت از هر کدام از آنها استفاده می کند.
معلمان نمونه با توجه به جایگاه خود و دانش آموزان در کلاس درس خود بیشتر از تقویت کننده های مثبت، پاداش، تحسین و تمجید دانش آموزان در حد معقول استفاده می کنند و از تنبیه در حد جریمه کردن یا محروم کردن از دریافت تقویت کننده مثبت استفاده می کنند. مدیر ان آنها نیز در رابطه با نحوه تعامل معلمان نمونه با دانش آموزان بیان کردند :که معلم نمونه در تعامل خود با دانش آموزان بیشتر ازتشویق و پاداش وتقویت کننده های مثبت استفاده می کند وعلاقه کمتری به تنبیه دانش آموزان دارد. و همچنین با داشتن انتظار معقول از دانش آموزان ،با تحسین و تمجید به درس ریاضی علاقمند می کنند و درمواقع کمتری از تقویت کننده منفی استفاده می کند .
همچنین معتقد بودند که اداره کلاس آنها در حد خیلی عالی است. دانش آموزان نیز بیان کردند نحوه تعامل معلمان با آنها خیلی خوب است و معلم آنها از پاداش استفاده بیشتری برای علاقه مند کردن آنها به درس ریاضی می کند و علاقه کمتری به استفاده از تنبیه دارد.
معلم برای ایجاد جذابیت بیشتر در کلاس درس و به وجود آوردن کلاسی شاد برای دانش آموزان -که می تواند یکی از عوامل جذب دانش آموز به کلاس در س باشد- می تواند از طنز در کلاس استفاده کند . درس را به استفاده از طنز تدریس نماید. رویداد شادی بخش که چهره ی کودکان را باز و لب هایشان را خندان می کند، از دیدگاه رشد گرایان حائز اهمیت است ، ارتباط دادن مراحل رشد فردی کودکان با شوخ طبعی آنان می تواند توجه معلمان را در حین تدریس به این فرایند جالب و اثر بخش جلب کند. متن و محتوایی که برای دانش آموزان در نظر گرفته می شود ، بر اساس علاقه ی آنان تدوین شود . و همچنین در تدوین کتب درسی به این نکته باید توجه شود که بعضی از موضوعات در فصل و یا زمان خاصی از سال بهتر است تدریس شود؛ پس در تدوین کتب به زمان و موقعیت درس و روحیه فردی و جمعی دانش آموزان باید توجه شود . در کتاب ها می توان از نقاشی ها و تصاویر جذاب استفاده کرد . به عنوان مثال تصاویر و نقاشی های کتاب فارسی در چاپ های اخیر تصاویری غیر و اقعی می باشند . این یافته با نتایج پژوهش های عابدی ( ۱۳۸۲ )، ادیب نیا (۱۳۸۳) ، هونگ و همکاران(۲۰۰۸) و اوالس(۲۰۰۵) همخوانی دارد.
۳-۲-۵- سوال سوم پژوهش: فضا و محیط آموزشی کلاس درس ریاضی چه ویژگی هایی دارد؟
با توجه به نتایج مصاحبه های انجام شده در مورد چگونگی فضا و محیط آموزشی کلاس درس ریاضی محقق به این نتیجه دست یافت که کلاس مدارسی که معلمان نمونه در آن تدریس می کنند از نظر محیط فیزیکی مانند نور تقریبا در حد متوسطی قرار دارد ولی امکانات و تجهیزات آموزشی مثل کتابخانه تقریبا خوب است و معلمان از کتابخانه و منابع علمی نهایت استفاده را می کنند آنها همچنین درکلاس رابطه عاطفی خوبی با دانش آموزان برقرار می کنند. معلم خوب در شرایط محدود نیز می تواند موثر واقع شود. اما وجود فضا و تجهیزات آموزشی مناسب در کیفیت تدریس معلم بسیار موثر است.معلمان نموته در مصاحبه بیان می کردند که وجود تعداد زیاد شاگرد ،کلاس های کوچک و تاریک،نبود منابع و امکانات مثل کتابخانه در مدرسه می تواند شاگردان را در یادگیری دچار مشکل کند آنها در کلاس خود به تفاوت های فردی دانش آموزان بسیار اهمیت می دادند و محتوای آموزشی خود را بر اساس شاگردان و روحیه آنها، استعداد آنها در یادگیری درس ریاضی انتخاب می کردند.
به طور کلی معلمان نمونه در تدریس از تجهیزات وامکانات آموزشی نهایت استفاده را می کنند و همچنین کلاس آنها دارای محیط عاطفی مناسب مانند ارتباط شاگرد با معلم،شاگرد باهم ،و در تدریس از روش های مناسب با توجه به استعداد های فردی دانش آموزان استفاده می کنند. مدیران نیز در این رابطه بیان کردندکه کلاس های آنها از نظر موقعیت فیزیکی در حد نسبتا خوبی قرار دارد و معلم نمونه نیز با توجه به امکانات موجود در مدرسه مثلا استفاده از کتابخانه مدرسه،و با رابطه درستی که با دانش آموزان دارد در کلاس تدریس می کند.
دانش آموزان در این رابطه بیان کردند: که کلاس آنها از نظر موقعیت فیزیکی در حد خوب است و معلم از منابع گوناگون برای تدریس استفاده می کند ولی همه آنها دوست داشتند که در کلاس آنها از کامپیوتر و اینترنت نیز استفاده کنند. نتایج این پژوهش با یافته های پژوهش ساکا (۲۰۰۹)، کاردینالز (۲۰۰۶)، ریچاردسون(۲۰۰۸)، و اوالس(۲۰۰۵) همخوانی دارد.
۴-۲-۵- سوال چهارم پژوهش: آیا رشته تحصیلی و سطح دانش معلمان نمونه با موفق بودن تدریس ریاضی رابطه دارد؟
با توجه به مصاحبه های انجام شده در خصوص مطابقت سطح دانش و رشته تحصیلی معلمان برای تدریس ریاضی محقق به این نتیجه دست یافت که بیشتر معلمان دارای رشته تحصیلی مغایر با ریاضی هستند. و رشته تحصیلی آنها بیشتر شامل رشته های مشاوره ، علوم تربیتی، فقط یک مورد رشته دانشگاهی ریاضی وجود داشت. ولی همه آنها در کلاس های ضمن خدمت بدون استثنا شرکت می کردند و مدام در مورد روش های آموزش ریاضی با یکدیگر مشورت می کردند همه معلمان نمونه دارای سابقه تدریس بالا بودند که این خود در میزان موفقیت آنها در تدریس تاثیر زیادی داشت و همه آنها تقریبا دارای مهارت های عمومی و اختصاصی هستند.
مدیران مدارس نیز با توجه به مصاحبه های انجام شده بیان می کردند مطابقت رشته تحصیلی با نحوه تدریس ریاضی مهم است معلمان نمونه دارای سابقه تدریس زیادی هستند و همچنین همیشه در دوره های ضمن خدمت نیز شرکت می کنند که این خود مدام دانش آنها را به روز می کند و شرکت در دوره های ضمن خدمت یکی از عوامل مهم در موفقیت آنها به حساب می آید. فقط یکی از آنها بیان کرد که باتوجه به اینکه انتخاب معلم نمونه از نظر بعضی از معلمان هیچ مزیتی مثل افزایش حقوق برای آنها ندارد از داوطلب شدن برای انتخاب معلم نمونه خودداری میکنند.هم از نظر مدیران و هم از نظر معلمان شرکت در دوره های ضمن خدمت و مطالعه و به روز نگه داشتن معلم از نظر مهارت های عمومی و اختصاصی یکی از عوامل بسیار مهم در موفقیت آنها است.
می توان نتیجه گرفت معلمان ریاضی که رشته تحصیلی دانشگاهی آنها مرتبط با ریاضی می بــاشد، بر مطالب درسی تسلــط بیشتری دارند و بهتر می توانند مطالــب درسـی را به دانش آموزان ارائه دهند و دانش آموزان آنها پیشرفت بهتری در تحصیل دارند و دانش آموزانی که معلمان آنها دارای تخصص در تدریس نمی باشند یا به عبارت دیگر در رشته تحصیلی دانشگاهی آنها با دروسی که تدریس می کنند ارتباطی ندارد و بطور غیر مرتبط در دروسی تدریس می کنند پیشرفت خوبی در تحصیل ندارند ارتباطی ندارد و بطور غیر مرتبط در دروسی تدریس می کنند پیشرفت خوبی در تحصیل ندارد. معلمانی که در درس ریاضی تدریس می نمایند متناسب با رشته تحصیلی دانشگاهی آنها می بــاشد، بر مطالب درسی تسلــط بیشتری دارندو بهتر می توانند مطالــب درسـی را به دانش آموزان ارائه دهند و دانش آموزان آنها پیشرفت بهتری در تحصیل دارند و دانش آموزانی که معلمان آنها دارای تخصص در تدریس نمی باشند یا به عبارت دیگر در رشته تحصیلی دانشگاهی آنها با دروسی که تدریس می کنند ارتباطی ندارد و بطور غیر مرتبط در دروسی تدریس می کنند پیشرفت خوبی در تحصیل ندارند ارتباطی ندارد و بطور غیر مرتبط در دروسی تدریس می کنند پیشرفت خوبی در تحصیل ندارد. نتایج این پژوهش با یافته های ساکا (۲۰۰۹) و مارکز (۲۰۰۶) در مقوله آموزش ضمن خدمت و سواد اطلاعاتی معلمان همخوانی دارد.
۳-۵- محدودیت های پژوهش
در این پژوهش محدودیت هایی برای محقق وجود داشت که عبارتند از:
- عدم تمایل مدیران به انجام مصاحبه.
- عدم فرصت کافی معلمان در هنگام مصاحبه؛ معلمان تمایل داشتند مصاحبه ها زود تمام شود و وقت کمی به مصاحبه اختصاص می دادند.
- نداشتن وقت کافی برای انجام تحقیقی در سطح وسیع تر توسط محقق.
۴-۵- پیشنهادهای پژوهش
پیشنهادهای پژوهش با توجه به یافته های و نتایجی که پژوهشگر از انجام پژوهش حاضر بدست آورده است می تواند آنها را به جامعه علمی ارائه کند که در دو حوزه پیشنهاد های پژوهشی و پیشنهاد های کاربردی قابل بررسی است.
۱-۴-۵- پیشنهادهای پژوهشی
در این بخش پژوهش هایی برای پژوهش در آینده ارائه می شود تا پژوهشگران بعدی بتوانند به مطالعه و بررسی جامع تر در این زمینه بپردازند. بنابراین پیشنهاد می شود:
- انجام پژوهشی با عنوان ارزشیابی مدیران از معلمان پایه ششم ابتدایی به دلیل تازگی پایه ششم و اینکه تاکنون پژوهشی در این زمینه صورت نگرفته است
- انجام پژوهشی با عنوان بررسی مهارت های عمومی و اختصاصی معلمان دوره ابتدایی
۲-۴-۵- پیشنهادهای کاربردی
پیشنهادهای اجرایی و کاربردی برای آن هستند تا راهکارهای کاربردی در اختیار معلمان، مسئولین و تمام کسانی که به نحوی با تعلیم و