۲ـ الف) تحلیل عاملی اکتشافی زیرمقیاس دلمشغولی والدین
با بهره گرفتن از روش تحلیل عاملی اصلی، ساختار عاملی زیرمقیاس دلمشغولی والدین (گزارش نوجوان) مورد بررسی قرار گرفت. این زیرمقیاس بر اساس نتایج به دستآمده از تحلیل پایایی با ۸ سؤال وارد تحلیل عامل اکتشافی شد. اولین تحلیل عاملی نشان داد که یکی از سؤالها (سؤال ۷) دارای بار عاملی کمتر از ۳/۰ است. کلاین (۱۹۹۷، ص.۵۲) اظهار میدارد که بار عاملی ۳/۰ مبیّن این است که ۹ درصد واریانس توسط عامل تبیین میشود و این مقدار به اندازهای بزرگ است که بار عاملی چشمگیر باشد، برای همین با حذف سؤال ۷، زیرمقیاس مجددا با ۷ سؤال تحلیل عاملی شد که در اینجا نتایج تحلیل دوم گزارش میشود (جدول۱ـ۳).
جدول ۱ـ۳٫ تحلیلی عامل اکتشافی زیرمقیاس دلمشغولی والدین (گزارش نوجوان)
کفایت نمونه گیری کایزر، میر، اولکین ( KMO ) | آزمون کرویت بارتلت | درجه آزادی | معناداری | ارزش ویژه | درصد واریانس
تبیین شده |
||
۷۲۶/۰ | ۵۰۶/۵۳۲ | ۲۱ | ۰۰۱/ ۰>P | ۳۵۶/۲ | ۶۵۲/۳۳ | ||
سؤالات | ۴ | ۵ | ۶ | ۸ | ۹ | ۱۰ | ۱۱ |
بار های عاملی | ۶۱۲/۰ | ۶۰۵/۰ | ۵۸۸/۰ | ۴۵۲/۰ | ۶۶۲/۰ | ۵۱۴/۰ | ۶۰۱/۰ |
جدول ۱ـ۳ نشان میدهد که مقدار شاخص نمونهبرداری و اندازه کرویت باتلر با درجه آزادی ۲۱ معنادارند. مقادیر قطر ماتریس همبستگیهای ضد تصویری سؤالها اندازه بالاتر از ۷/۰ را برای این زیرمقیاس نشان دادند. بدین ترتیب، بر اساس این سه شاخص امکان تحلیل عاملی فراهم شد. جدول ارزش ویژه در تحلیل عاملی، یک عامل با بار ارزشی بالاتر از ۲ را نشان داد و بر اساس نتایج جدول واریانس استخراجی، مشخص شد که این عامل ۶۵۲/۳۳ درصد از واریانس دلمشغولی والدین را تبیین معنادار میکند. با توجه به شناسایی یک عامل، تحلیل عاملی، سؤالها را بدون چرخش تحت یک عامل معرفی کرد. همانطور که نتایج جدول ۱ـ۳ نشان میدهد، کمترین بار عاملی به سؤال ۸ و بالاترین به سؤال ۹ اختصاص دارد.
در ادامه با بهرهگیری از روش تحلیل عاملی اصلی، ساختار عاملی زیرمقیاس دلمشغولی والدین (گزارش والد) نیز مورد بررسی قرار گرفت. این زیرمقیاس بر اساس نتایج به دست آمده از تحلیل پایایی با ۲۱ سؤال وارد تحلیل عامل اکتشافی شد. اولین تحلیل عاملی نشان داد که ۶ سؤال (سؤالات ۱،۲،۳،۴،۱۵،۱۷) دارای بار عاملی کمتر از ۳/۰ هستند. برای همین زیرمقیاس مجدداً با ۱۵ سؤال، تحلیل عاملی شد. نتایج تحلیل عاملی مجدد نشان داد که سؤال ۱۹ دارای بار عاملی کمتر از ۳/۰ است. بدین ترتیب، با حذف سؤال ۱۹ تحلیل عامل نهایی با ۱۴عامل صورت گرفت که در اینجا نتایج این تحلیل گزارش میشود (جدول۲ـ۳).
جدول ۲ـ۳٫ تحلیل عاملی اکتشافی زیر مقیاس دلمشغولی والدین (گزارش والد)
کفایت نمونه گیری کایزر، میر، اولکین ( KMO ) | آزمون کرویت بارتلت | درجه آزادی | معناداری | ارزش ویژه | درصد واریانس تبیین شده | ||
۸۲۳/۰ | ۷۸۸/۱ | ۹۱ | ۰۰۱/ ۰>P | ۸۶۹/۳ | ۶۳۴/۲۷ | ||
سؤالات | ۵ | ۶ | ۷ | ۸ | ۹ | ۱۰ | ۱۱ |
بار های عاملی | ۳۹۷/۰ | ۳۲۲/۰ | ۶۲۴/۰ | ۵۶۳/۰ | ۳۳۸/۰ | ۶۲۷/۰ | ۴۰۱/۰ |
سؤالات | ۱۲ | ۱۳ | ۱۴ | ۱۶ | ۱۸ | ۲۰ | ۲۱ |
بارهای عاملی | ۴۳۷/۰ | ۴۶۳/۰ | ۵۵۳/۰ | ۳۸۱/۰ | ۵۶۱/۰ | ۴۷۶/۰ | ۳۱۵/۰ |
جدول ۲ـ۳ نشان میدهد که مقدار شاخص نمونهبرداری و اندازه کرویت باتلر با درجه آزادی ۹۱ معنادارند. مقادیر قطر ماتریس همبستگیهای ضد تصویری سؤالها اندازه بالاتر از ۷/۰ را برای این زیرمقیاس نشان دادند. بدین ترتیب بر اساس این سه شاخص، امکان تحلیل عاملی فراهم شد. جدول ارزش ویژه در تحلیل عاملی یک عامل با بار ارزشی بالاتر از ۳ را نشان داد و بر اساس نتایج جدول واریانس استخراجی، مشخص شد که این عامل ۶۳۴/۲۷ درصد از واریانس دلمشغولی والدین را تبیین معنادار میکند. با توجه به شناسایی یک عامل، تحلیل عاملی، سؤالها را بدون چرخش تحت یک عامل معرفی کرد. همانطور که نتایج جدول ۲ـ۳ نشان میدهد، کمترین بار عاملی به سؤال ۲۱ و بالاترین به سؤال ۱۰ اختصاص دارد.
۳ـ الف) تحلیل عاملی اکتشافی زیرمقیاس والدگری مثبت
با بهره گرفتن از روش تحلیل عاملی اصلی، ساختار عاملی زیرمقیاس والدگری مثبت (گزارش نوجوان) مورد بررسی قرار گرفت. این زیرمقیاس بر اساس نتایج به دست آمده از تحلیل پایایی با ۱۰ سؤال وارد تحلیل عامل اکتشافی شد. اولین تحلیل عاملی نشان داد که سه سؤال (سؤالهای ۱۲، ۲۰ و ۲۱) دارای بار عاملی کمتر از ۳/۰ است. برای همین زیرمقیاس مجدداً با ۷ سؤال تحلیل عاملی شد که در اینجا نتایج تحلیل دوم گزارش میشود (جدول۳ـ۳).
جدول ۳ـ۳٫ تحلیل عاملی اکتشافی زیرمقیاس والدگری مثبت (گزارش نوجوان)
کفایت نمونه گیری کایزر، میر، اولکین ( KMO ) | آزمون کرویت بارتلت | درجه آزادی | معناداری | ارزش ویژه | درصد واریانس تبیین شده | |||
۸۰۵/۰ | ۸۸۸/۷۳۵ | ۲۱ | ۰۰۱/ ۰>P | ۷۲۴/۲ | ۹۱۰/۳۸ | |||
سؤالات | ۱۳ | ۱۴ | ۱۵ | ۱۶ | ۱۷ | ۱۸ | ۱۹ | |
بار های عاملی | ۴۹۹/۰ | ۵۳۱/۰ | ۶۳۵/۰ | ۶۵۴/۰ | ۴۸۶/۰ | ۵۸۴/۰ | ۳۲۸/۰ | |
جدول ۳ـ۳ نشان میدهد که مقدار شاخص نمونهبرداری و اندازه کرویت باتلر با درجه آزادی ۲۱ معنادارند. مقادیر قطر ماتریس همبستگیهای ضد تصویری سؤالها اندازه بالاتر از ۷/۰ را برای این زیرمقیاس نشان دادند. بدین ترتیب بر اساس این سه شاخص، امکان تحلیل عاملی فراهم شد. جدول ارزش ویژه در تحلیل عاملی، یک عامل با بار ارزشی بالاتر از ۲ را نشان داد و بر اساس نتایج جدول واریانس استخراجی، مشخص شد که این عامل ۹۱/۳۸ درصد از واریانس والدگری مثبت را تبیین معنادار میکند. با توجه به شناسایی یک عامل، تحلیل عاملی، سؤالها را بدون چرخش تحت یک عامل معرفی کرد. همانطور که نتایج جدول ۳ـ۳ نشان میدهد، کمترین بار عاملی به سؤال ۱۹ و بالاترین به سؤال ۱۶ اختصاص دارد.
در ادامه، با بهرهگیری از روش تحلیل عاملی اصلی، ساختار عاملی زیرمقیاس والدگری مثبت (گزارش والد) نیز مورد بررسی قرار گرفت. این زیرمقیاس بر اساس نتایج به دست آمده از تحلیل پایایی با ۹ سؤال وارد تحلیل عامل اکتشافی شد. اولین تحلیل عاملی نشان داد که دو سؤال (سؤالهای ۲۹ و ۳۰) دارای بار عاملی کمتر از ۳/۰ هستند. برای همین زیرمقیاس مجدداً با ۷ سؤال، تحلیل عاملی شد. نتایج این تحلیل عاملی در جدول ۴ـ۳ گزارش شده است.
جدول ۴ـ۳٫ تحلیل عاملی اکتشافی زیرمقیاس والدگری مثبت (گزارش والد)
کفایت نمونه گیری کایزر، میر، اولکین ( KMO ) | آزمون کرویت بارتلت | درجه آزادی | معناداری | ارزش ویژه | درصد واریانس
تبیین شده |
||
۷۴۳/۰ | ۰۷۴/۵۷۶ | ۲۱ | ۰۰۱/ ۰>P | ۴۴۴/۲ | ۹۱۶/۳۴ | ||
سؤالات | ۲۲ | ۲۳ | ۲۴ | ۲۵ | ۲۶ | ۲۷ | ۲۸ |
بار های عاملی | ۵۶۳/۰ | ۵۵۹/۰ | ۵۲۳/۰ | ۴۷۵/۰ | ۴۶۶/۰ | ۴۶۹/۰ | ۳۶۵/۰ |
جدول ۴ـ۳ نشان میدهد که مقدار شاخص نمونهبرداری و اندازه کرویت باتلر با درجه آزادی ۲۱ معنادارند. مقادیر قطر ماتریس همبستگیهای ضد تصویری سؤالها اندازه بالاتر از ۷/۰ را برای این زیرمقیاس نشان دادند. بدین ترتیب بر اساس این سه شاخص، امکان تحلیل عاملی فراهم شد. جدول ارزش ویژه در تحلیل عاملی یک عامل با بار ارزشی بالاتر از ۲ را نشان داد و بر اساس نتایج جدول واریانس استخراجی، مشخص شد که این عامل ۹۲/۳۴ درصد از واریانس والدگری مثبت را تبیین معنادار میکند. با توجه به شناسایی یک عامل، تحلیل عاملی، سؤالات را بدون چرخش تحت یک عامل معرفی کرد. همانطور که نتایج جدول ۴ـ۳ نشان میدهد که کمترین بار عاملی به سؤال ۲۸ و بالاترین به سؤال ۲۳ اختصاص دارد.
ب) مقیاس ارتباط والد ـ نوجوان
برای سنجش ارتباط بین والد و نوجوان از مقیاس”ارتباط والد ـ نوجوان”بارنز و السون (۱۹۸۵) بهره گرفته شد. این مقیاس ارتباط بیپرده بین والد و نوجوان و ارتباط مشکلدار بین این دو را میسنجد.
مقیاس ارتباط والد ـ نوجوان (گزارش نوجوان: ۴۰ سؤال؛ گزارش والد: ۲۰ سؤال)کیفیّت و محتوای ارتباط بین والد و نوجوان را میسنجد. فرم نوجوان ۴۰ سؤال دارد که نوجوانان در مورد کیفیت و محتوای ارتباطی که با مادرشان (۲۰ سؤال) و پدرشان (۲۰ سؤال) ادراک میکنند،