۲-۳: بخش دوم: عملکرد
۲-۳-۱: تعریف عملکرد
«واژه عملکرد» غالباً در مقابل (Performance) به کار میرود. این واژه بیشتر به فرایند و بازده یک سیستم اشاره میکند. عملکرد فعالیتی است که هم برای انجام کاری صورت میگیرد و هم نتیجه آن فعالیت میباشد. برخی دیگر عملکرد را رسیدن یا پیشیگرفتن از اهداف اجتماعی، سازمانی با مسئولیتها از نقطهنظر فرد ناظر تعریف میکنند[۲۶].» به عبارتی میتوان گفت: عملکرد فعالیتی است که کارکنان در انجام وظایف محوله از خود نشان میدهند. ضمناً «مفهوم کارکرد[۲۷] با عملکرد متفاوت است. کارکرد به معنای وظیفهای است که یک سیستم دارد. آن چه که سیستم را حیات میبخشد، کارکرد آن است. عملکرد میتواند غیر از کارکرد باشد. این مغایرت بیشتر به دلیل تأثیرگذاری عوامل درونی و بیرونی بر کارکرد سیستم است» (یمنی، ۱۳۷۱،ص۴۸).
۲-۳-۲: تعریف عملکرد وارزیابی آن از دیدگاهای مختلف
طی سالیان متمادی نظریه های متعددی در رابطه با حصول عملکرد بالای کارکنان وجود داشته است. اما اینکه چه هدفهایی استراتژیکی باید ترغیب شود و چگونه باید فعالیت های مدیریت منابع انسانی برای نیل به عملکرد بالا به کار گرفته شود مورد توجه دانشمندان مدیریت بوده است. عملکرد به انجام وظایفی که شغل یک فرد را تشکیل میدهد گفته می شود. اساساًعمکرد اثر خالص تلاش یک فرد است که به وسیله توانایی و خصوصیات او و نیز نحوه ادراک نقشی که دارد تحت تأثیر قرار گرفته و تغییر مینمایند. در سازمان های برای به دست آوردن ملاک ومیزان موفقیت به ارزیابی عملکرد پرداخته می شود در ایران ارزیابی به صورت کلاسیک توسط خواجه رشید الدین فضل الله در اواخر قرن هفتم هجری اعمال گریده است. در عصر مدیریت کلاسیک وبا انتشار کتاب مدیرت عمل تیلور انسان مورد مطالعه واقع شده وبا ارزیابی هنگام کار بازدهی آن مورد برسی قرار گرفت. بعدها با روی کار آمدن مکتب روابط نسانی ارزیابی صورت دیگری به خود گرفت وارزیابی از انسان در گرو نگرش کارکنان وبه کار همکاری و سرپرستان واقع گردید(حاجی شریف،۱۳۷۱،ص۳۳)
بووی ارزیابی از عمکرد را چنین تعریف میکند. هر گونه اقداماتی که به گرد آمدی، نظارت مشارکت، ارائه کاربرد اطلاعات موجود در کار کنان یا هدف افزایش کارائی آن می انجامد ارزیابی از عملکرد میگویند(صائبی ،۱۳۸۹،ص۴۳)
۱- عملکرد حاصل مشترک توانایی وانگیزش فرد کارکن است.
۲- عملکرد شغلی عبارت است از نتیجه کار یا عمل که با هدف های از پیش تعیین شده مرتبط باشد (رابینز ترجمه ۱۹۹۱:ترجمه پارساییان و اعرابی،۱۳۸۶ ). عملکرد شغلی عبارت از : به نتیجه رسانیدن وظایفی از طرف سازمان بر عهده فرد (کارمند) گذاشته شده است (بیک زاده،۱۳۷۷،ص۶۷).
ارزیابی عملکرد :چرا سازمانها عملکرد کارکنان را ارزیابی میکنند؟ ارزیابی را چگونه انجام میدهند؟ بروز چه مسایلی میتواند مسیر ارزیابی عینی (بدون اعمال نظر ) را منحرف کند؟ مدیران چگونه میتوانند این مسایل را حل میکنند؟