راهنمای مقاله : پیشگیری و سالمزیستی

ارسال شده در 12 خرداد 1399 توسط نجفی زهرا در بدون موضوع

الگوی پیشگیری مورد استفاده مشاوران و سایر بهداشتکاران روانی، تا حد زیادی همان الگوی پیشگیری مورد استفاده در روانشناسی است که آن هم به نوبه خود از رشته بهداشت عمومی گرفته شده است. در این چارچوب، چنین مقرر شد که برنامه های پیشگیری در صورتی موفق خواهند بود که (الف) مربوط به آن دسته از دردها و آسیبهای اجتماعی باشد که می تواند عواقب فاجعهآمیز داشته باشد؛ (ب) به آسیبهایی مربوط باشد که شمار کثیری از مردم جامعه را تهدید می کند؛ (ج) مربوط به این آسیبها قبل از بروز آنها باشد؛ (د) جمعیت کثیری را ترجیحاً با اجبار یا ممنوعیت نجات دهد؛ و (ه) خصوصیاتی را مشخص کند که اشخاص یا گروهها را در “خطر” قرار میدهد (گیبسون و میشل؛ ترجمه ثنائی و همکاران، ۱۳۸۶).

پیشگیری را میتوان تلاشی دانست که در صدد اجتناب از وقوع امور نامطلوب است. با این تعریف، پیشگیری را با سه سطح اولین، دومین و سومین مشخص می کنند. پیشگیری اولین مربوط است به برنامه های هدفمند برای گروههای خاص و نسبتاً بزرگی از مردم است که در حال حاضر دچار اختلال نیستند، با این هدف که آنها را از دچارشدن به اختلال دور نگه داریم. مشخصه تلاشهای پیشگیری دومین، سعی در تشخیص و مداخله مشاورهای درباره اشخاصی است که دچار مراحل اولیه اختلال شده اند، چون بدیهی است که درمان در مراحل اولیه مؤثرتر از بعدهاست که اختلال قویاً ریشه کرده باشد. پیشگیری سومین فقط به این معنا پیشگیرانه است که سعی می کند از پیشرفت اختلال پیشگیری کند، اثرات آن را کاهش دهد و فرد آسیبدیده را توانبخشی کند (گیبسون و میشل؛ ترجمه ثنائی و همکاران، ۱۳۸۶).

با وجود اینکه پیشگیری تلاشی است برای اجتناب از عوامل نامطلوب، ما میدانیم که اولویت پیشگیری در هر جامعهای عبارت است از پیشگیری از آنچه که زندگی یا زندگی سالم را تهدید می کند. پیشگیری در حیطه بهداشت جسمی را همواره عموم و حرفههای پزشکی به عنوان باارزشترین روش پذیرفته اند. میلیونها دلار صرف ساختن و بهترکردن واکسنها و سایر اقدامات پیشگیرانه شده است. با این حال، درزمینه بهداشت روانی، عموم مردم (و دربسیاری موارد حتی حرفههای خود این رشته هم) تا همین اواخر اولویت بیشتری به التیام و درمان میدادند. بهعنوان مثال، به نظر میرسد که عامه مردم همواره از ساختن زندانهای بزرگتر و بهتر، برنامه های درمان اعتیاد، و مراکز بحران تجاوز جنسی حمایت کنند؛ و در همینحال، دربسیاری از مراکز، با تلاشهای پیشگیرانه مدارس برای آموزش جنسی و کاربرد فنون تصریح ارزشها مقابله شده است (گیبسون و میشل؛ ترجمه ثنائی و همکاران، ۱۳۸۶).

کیفیت زندگی

کیفیت زندگی یکی از بنیادیترین مفاهیم مطرح در روانشناسی مثبت نگر است. تغییر عقیده از اینکه تنها پیشرفتهای علمی، پزشکی و تکنولوژی می تواند منجر به بهبود زندگی شود، به این باور که بهزیستی فردی، خانوادگی، اجتماعی و جامعه از ترکیب این پیشرفتها به همراه ارزش ها و ادراکات فرد از بهزیستی و شرایط محیطی به وجود میآید، از منابع اولیه گرایش به کیفیت زندگی است (اسکالاک، براون، براون، کامینز، فلس، ماتیکا، کیت، پارمنتر[۷]، ۲۰۰۲).

تاریخچه کیفیت زندگی