.
. چهارچوب نظری حاکمیت شرکتی
چند چارچوب نظری متفاوت برای توضیح و تحلیل حاکمیت شرکتی مطرح شده است. هر یک از آنها با بهره گرفتن از واژگان گوناگون و به صورتی متفاوت به موضوع حاکمیت شرکتی پرداختهاند که ناشی از زمینه علمی خاصی است که به موضوع حاکمیت شرکتی مینگرد. به عنوان مثال تئوری نمایندگی ناشی از زمینه مالی و اقتصادی است در صورتی که تئوری هزینه معاملات ناشی از اقتصاد نظریه سازمانی است و تئوری ذینفعان ناشی از یک دیدگاه اجتماعی در مورد موضوع حاکمیت شرکتی، میباشد. گرچه تفاوتهای چشمگیری بین چارچوبهای نظری مختلف شرکت وجود دارد، چون هر یک موضوع را از دیدگاه متفاوتی در نظر میگیرند اما دارای وجوه مشترک مشخصی هستند. (حساس یگانه، ۱۳۸۴) در ادامه نظریههای مختلف ناظر بر مفهوم حاکمیت شرکتی ارائه میگردد.
۲-۵-۱٫ نظریه نمایندگی
آغاز حاکمیت شرکتی از طریق مالکیت سهام تأثیر چشمگیری بر روش کنترل شرکتها داشت و بدین ترتیب، مالکان اداره شرکت را به مدیران تفویض کردند. جدایی مالکیت از مدیریت و تضاد منافع آنها توسط بدل و مینز در سال ۱۹۳۲ مطرح گردید. به دنبال آن راس (۱۹۷۳)، جنسن و مکلینگ (۱۹۷۶) از زوایای مختلف به این موضوع پرداختند و نهایتاً مشکل سازمانی به نام مشکل نمایندگی از طرف آنها معرفی گردید (کاین، ۲۰۰۳). سهامداران تصمیمگیری روزمره شرکت را به مدیران تفویض نمودند، اما آنها لزوماً به نفع سهامداران تصمیمگیری نمیکنند. یکی از فرضیات اصلی نظریه نمایندگی این است که مدیران با سهامداران تضاد منافع دارند. هدف اولیه شرکتها افزایش ثروت سهامداران است، لکن در عمل همواره اینگونه نیست. این احتمال وجود دارد که مدیران منافع شخصی خود، مانند کسب بیشترین پاداش را تعقیب کنند. (حساس یگانه، ۱۳۸۴) در دنیای نامتقارنی اطلاعات[۱] جاییکه مدیران اطلاعات بیشتری از سهامداران دارند، آنها سعی در استفاده از آن دارند تا ثروت بیشتری را کسب نمایند (کاین، ۲۰۰۳). غالب شدن تمایلات و منافع شخصی مدیران و افراد معرفی شده در هیات مدیره از سوی صاحبان سهام بر منافع سهامداران موجبات تصمیمگیریهایی را فراهم میسازد که در نهایت منافع سهامداران را تامین ننماید.مدیران معمولاً با در نظر گرفتن منافع شخصی خود، به تمرکز و سرمایهگذاری در طرحهایی میپردازند که منافع کوتاهمدت دارند
و توجهی به منافع بلندمدت سهامداران نمینمایند. (به ویژه در مواردی که حقوق، مزایا و پاداش مدیران با سود مالی مرتبط است). در شرکتهای بزرگ که مستقیماً توسط مدیران و به طور غیرمستقیم به کمک سرمایهگذاران نهادی کنترل میشوند مدیران در مورد منافع کوتاهمدت تحت فشارند. در این شرایط مدیران برای دستیابی به عایدیهای متفرقه تحریک میشوند. که باز هم منجر به کاهش ارزش منافع سهامداران میشود (حساس یگانه، ۱۳۸۴). به عبارت دیگر با افزایش تضاد بین مدیران و سهامداران شرکتهای سهامی عام، مدیرانی که به دنبال رشد شرکت با هزینه سهامداران بوده اقدام به سرمایهگذاریهای غیر سوده مینمایند تا حقوقشان افزایش یابد. این اعمال منجر به بروز هزینههای نمایندگی و در نهایت کاهش ثروت سهامداران را درپی خواهد داشت (کاین، ۲۰۰۳). مشکل نمایندگی ضرورت کنترل مدیریت شرکتها توسط سهامداران را نشان میدهد. بنابراین کنترل شرکتها توسط سهامداران را اجتنابناپذیر میسازد (حساس یگانه، ۱۳۸۴).
۱٫Asymmetries information
سوالات یا اهداف پایان نامه :
اهداف تحقیق
از جمله معیارهای مهم ارزیابی اوراق بهادار، سود شرکت ها می باشد، اما آیا اطلاعات سود شرکت ها توانایی پیش بینی سودآوری شرکت ها را دارند و آیا اطلاعات ارائه شده به سرمایه گذاران قابل اتکا است؟ هدف کاربردی تحقیق حاضر نیز، پیشنهاد برای سرمایه گذارانی که به طور عام به رقم سود توجه ویژه ای دارند. آنها سودهای بدون نوسان ویاکم نوسان را باکیفیت تر تلقی می کنند. به عبارت بهتر، آنها در شرکتهایی حاضرند سرمایه گذاری کنند که روند سود آنها دارای ثبات بیشتری است.
بنابراین سودهای گزارش شده همواره به عنوان یکی از معیارهای تصمیم گیری مالی، دارای اعتبار ویژه ای است. مدیران واحدهای تجاری سعی دارند در فرایند تعیین سود دخالت نمایند تا رقم سود در راستای اهداف دلخواه آنها گزارش شود. مدیران به صورت فرصت طلبانه بر سود خالص مدیریت می کنند و بدین منظور از روش های متعددی استفاده می کنند، آنها به منظور نشان دادن تصویری مطلوب از روند سودآوری، در چارچوب اصول و روش های حسابداری دست به مدیریت سود می زنند. مدیران از طریق انتخاب روش های خاص حسابداری و همچنین تغییر در برآورد می تواند سود را دستکاری کنند.
با توجه به مشکلات نمایندگی وتضاد منافع بین مدیران وسهامداران، یکی از راه های پیشنهادی برای بهبود روابط قراردادی ونمایندگی استفاده ازمکانیزم های حاکمیت شرکتی می باشد. از مکانیزم های موثر حاکمیت شرکتی می توان به مالکیت مدیریت اشاره نمود.