توسعه قابل توجه اطلاعات و فناوری ، حرکت به سمت ارتباطات بازاریابی شخصی شده را تسریع بخشیده است. یکی از شیوه های این نوع بازاریابی ، ارسال تبلیغات پیام کوتاه  می باشد که طی سال های اخیر بین اهالی تجارت و جوانان محبوبیت بالایی پیداه کرده است. ارسال پیام کوتاه همچنین یک روش بازاریابی است که در صورت آگاهی از عوامل موثر در اثربخشی آن می توان از این ابزار به صورت بهینه در جهت ارتقا سازمان و رونق کسب و کار استفاده کرد بخصوص در گردشگری که ویژگیهای منحصر این ابزار تبلیغاتی شامل دسترسی  دایم ، تعامل دو طرفه ، ارسال فوری پیام، سطح پوشش بالا و فراوانی رویت، ایجاد پایگاه داده ها ، خوانده شدن پیام،  دارا بودن قابلیت های سیستم اطلاعاتی جغرافیایی  و سیتم اطلاعاتی مکانی   میتوان از آن بعنوان کانال بازاریابی شخصی  و بازاریابی ویروسی حداکثر استفاده را برد.

علیرغم نفوذ بالای تبلیغات پیام کوتاه و رشد مستمر آن در چند سال اخیر در کشور و استفاده روز افزون شرکتها از این ابزار تبلیغاتی ، به طور کلی موفقیت این ابزار به پذیرش آن توسط مشتریان بستگی دارد. با این وجود ، پژوهشهای محدودی در این حوزه صورت گرفته است و نتایج بدست آمده نیز متفاوت ودر بین کشورها و نمونه های آماری مختلف ، غیر یکسان هستند . لذا با وجود فراوانی استفاده از این ابزار در سالهای اخیر در کشور لزوم شناسایی عوامل موثر بر اثر بخشی این تبلیغات از دیدگاه مصرف کنندگان ایرانی مشهود می باشد. در این راستا این پژوهش به شناسایی و الویت بندی عوامل موثر در اثر بخشی تبلیغات پیامکی (sms) بر مشتریان آژانسهای گردشگری شهر همدان پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش شامل مشتریان آژانسهای مسافرتی شهر همدان می باشد از آنجاییکه جامعه آماری نامحدود می باشد, برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد 415 پرسشنامه بین مشتریان آژانسها توزیع گردید و در نهایت حجم نمونه 384 نفر حاصل گردید. ابزار تحقیق پرسشنامه میباشد . تحقیق حاضر از حیث هدف ، یک تحقیق کاربردی و روش تحقیق آن توصیفی- تحلیلی است  برای سطوح تجزیه و تحلیل آماری در این تحقیق از نرم افزار SPSS به فراخور استفاده شده است . همچنین براساس ماهیت و نوع داده ها برای شناسایی عوامل از تحلیل عاملی و برای سنجش میزان اهمیت هر کدام از عاملها و مولفه های پرسشنامه از مقیاس 5 امتیازی لیکرت استفاده شده است . برای اولویت بندی عوامل موثر از آزمون فریدمن در این پژوهش استفاده شد. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر این است که نگرش نسبت به تبلیغات پیامکی،آشنایی مشتریان با برند تبلیغ شده، شخصی سازی تبلیغات پیامکی بر مبنای زمان، مکان و ترجیحات مشتری، کسب اجازه از مشتریان قبل از ارسال تبلیغات پیامکی و بکارگیری محتوای پیام مناسب بر پاسخ مشتریان به تبلیغات پیامکی تاثیر دارد.  همچنین نتایج تحقیق نشان داد که خصوصیات دموگرافیک ( سن، جنس، تحصیلات و شغل ) افراد بر پاسخ آنها به تبلیغات پیامکی اثر ندارد .

واژگان کلیدی : تبلیغات موبایل , بازاریابی موبایل , سرویس پیام کوتاه (sms )

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                       صفحه

 

فصل اول : کلیات تحقیق                  

1-1. مقدمه          1

1-2. بیان مسئله.          3

1-3. ضرورت و اهمیت          4

1-4. اهداف تحقیق.          6

1-5. فرضیات تحقیق.           6

1-6. سوالات  تحقیق.          7

1-7. . مشکلات و محدودیت های تحقیق          7

1-8. ساختار کلی پایان نامه          7

1-9. تعریف واژگان کلیدی .           7

 

فصل دوم : ادبیات تحقیق

2-1. مقدمه        9

2-2. بازاریابی سیار.       10

2-2-1. ویژگیهای تلفن همراه از منظر بازاریابی.       11

2-2-2. مفهوم تبلیغات.       13

2-2-3. رسانه های سنتی تبلیغات        14

2-2-4. طبقه بندی تبلیغات موبایلی.        15

2-2-5. تبلیغات پیامکی       17

2-2-6. پاسخ به تبلیغات پیامکی.      22

2-2-7. عوامل موثر بر اثر بخشی و پذیرش تبلیغات پیامکی       23

2-2-7-1. بکار بردن مفهوم بازاریابی بر مبنای اجازه.      23

2-2-7-2. شخصی سازی      26

2-2-7-2-1. شخصی سازی بر اساس مکان.      26

2-2-7-2-2. شخصی سازی بر اساس زمان .      27

2-2-7-2-3. شخصی سازی براساس ترجیحات مشتری.      28

2-2-7-3. خصوصیات دموگرافیک        29

2-2-7-4. گرایشات فرهنگی       30

2-2-7-5. کاربرد پذیری یا سودمندی        32

2-2-7-6. رعایت حریم شخصی.      36

2-2-7-7. اعتبار تبلیغات و آشنایی با برند      38

2-3. تئوریها و مدلهای ارائه شده برای تبلیغات موبایلی.      39

2-3-1. مدل پارک و همکارانش     42

2-3-2. مدل ریتی پنت و همکارانش.      45

2-3-3. مدل اسکارل و همکارانش      48

2-4. پیشینه تحقیق.      52

2-4-1. تحقیقات خارجی. .     52

2-4-2. تحقیقات داخلی .      58

2-5. چارچوب مفهومی تحقیق.      63

 

فصل سوم : روش تحقیق

3-1. مقدمه .     68

3-2. روش تحقیق     68

3-3. جامعه آماری .     69

3-4. نمونه آماری     69

3-5. ابزار سنجش .    69

3-6. روایی پرسشنامه.    71

3-7. پایایی پرسشنامه.    72

3-8. تجزیه و تحلیل داده ها .    73

فصل چهارم:  تجزیه و تحلیل داده ها

4-1. مقدمه    75

4-2. تحلیل  توصیفی     75

4-2-1. توصیف جمعیت شناختی      75

4-2-2. جنسیت پاسخ دهندگان .     76

4-2-3. سن پاسخ دهندگان .     76

4-2-4. شغل پاسخ دهندگان     77

4-2-5.  تحلیل توصیفی پاسخ های پاسخ دهندگان      78

4-2-5-1. نظرات پاسخ دهندگان در مورد همراه داشتن تلفن همراه در تمام طول روز   78

4-2-5-2. تعداد پیامک های ارسالی در هفته    79

4-2-5-3.  علت استفاده از پیامک  80

4-2-5-4. نظرات پاسخ دهندگان در مورد محتوای پیامک تبلیغاتی   81

4-2-5-5. رتبه بندی نظرات پاسخ دهندگان در مورد محتوای پیامک تبلیغاتی    81

4-2-5-6.  نگرش پاسخ دهندگان نسبت به پیامک های تبلیغاتی.   82

4-2-5-7.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص کسب اجازه قبل از ارسال پیامک های تبلیغاتی .     82

4-2-5-8.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص شخصی سازی پیامک های تبلیغاتی    83

 

4-2-5-9. واکنش پاسخ دهندگان در خصوص آشنایی با برند    83

 

4-2-5-10. واکنش پاسخ دهندگان به هنگام دریافت پیامک های تبلیغاتی      84

 

4-2-5-11.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص ترغیب پیامک های تبلیغاتی به خرید     84

 

4-2-5-12.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص ارسال پیامک های تبلیغاتی به دیگران.      84

4-2-5-13. نظرات پاسخ دهندگان در خصوص ترغیب پیامک های تبلیغاتی به خرید.       84

4-2-5-14.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص احتمال خرید محصولات تبلیغ شده از طریق پیامک     84

4-3. تحلیل استنباطی و آزمون فرضیات      85

4-3-1. فرضیات پژوهش       85

4-3-2. نتیجه گیری       94

فصل پنجم :  نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1.  مقدمه .      96

5-2. یافته های تحقیق         96

5-3.  بحث و نتیجه گیری .        97

5-4.  محدودیت های تحقیق       100

5-5.  پیشنهادات .       100

5-6 . پیشنهادات برای تحقیقات آینده .       101

 

6 .    فهرست منابع        103

پیوست ها
6-1. پیوست اول : نمودارها .       107

6-2. پیوست دوم : پرسشنامه آنلاین      113

6-3.  پرسشنامه  شخصی .     118

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جدول ها

عنوان                                                                                       صفحه

2-1. مقایسه تبلیغات رسانه ها  .        14

2-2.  طبقه بندی تبلیغات موبایل  .        16

2-3.  نرخ پاسخ به تبلیغات در صبح          27

2-4.  نرخ پاسخ به تبلیغات در بعد از ظهر         28

2- 5 .  نرخ پاسخ توسط گروه های سنی مختلف به پیام های تبلیغاتی موبایلی       30

2-6 .  خلاصه ای از مدلها و تئوری های مرتبط با بازاریابی بر مبنای اجازه پیامک .        39

2- 7.   خلاصه پیشینه تحقیق          60

2- 8 .   متغیرها و سازه های مدل مفهومی تحقیق          65

3- 1. متغیر ها و سوالات مربوطه          70

3-2.  متغیر ها و آلفای کرونباخ مربوطه . .        73

4- 1.  توزیع فراوانی سطح تحصیلات بر حسب جنس          75

4-2.  توزیع فراوانی سن برحسب جنس          76

4-3.  توزیع فراوانی شغل بر حسب جنس .          77

4-4.  توزیع فراوانی همراه داشتن تلفن همراه در تمام طول روز .         78

4-5.  توزیع فراوانی تعداد پیامک های ارسالی در هفته بر حسب جنس        79

4-6.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص علت استفاده از پیامک بر حسب فراوانی .       80

4- 7.  رتبه بندی دلایل استفاده از پیامک بر اساس میانگین .      81

4-8.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص محتوای پیامک تبلیغاتی بر حسب فراوانی      81

4-9. رتبه بندی محتوای پیامک بر اساس میانگین . .     82

4-10.  نگرش پاسخ دهندگان نسبت به پیامک تبلیغاتی بر حسب فراوانی       82

4-11.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص کسب اجازه قبل از ارسال پیامک های تبلیغاتی بر حسب فراوانی      83

4-12.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص شخصی سازی پیامک های تبلیغاتی بر حسب فراوانی        84

4-13.   نظرات پاسخ دهندگان در خصوص آشنایی با برند.     84

4-14.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص واکنش به تبلیغات پیامکی .     85

4-15.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص تعداد پیامک های تبلیغاتی در روز بر حسب فراوانی         84

4-16.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص ترغیب پیامک های تبلیغاتی به خرید       84

4-17.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص ارسال پیامک های تبلیغاتی به دیگران .        86

4-18.  نظرات پاسخ دهندگان در خصوص احتمال خرید محصولات تبلیغ شده از طریق پیامک          87

4-19.  نتایج ضریب همبستگی پیرسون در مورد فرضیه اول .        87

4-20.   تاثیر نگرش بر پاسخ مشتریان .         88

4-21 .  مقایسه نظرات پاسخ دهندگان با مشاغل متفاوت در خصوص پاسخ به پیامک های تبلیغاتی          89

4-22.  مقایسه میانگین نظرات پاسخ دهندگان با تحصیلات متفاوت در خصوص پاسخ به پیامک های تبلیغاتی       90

4-23.  مقایسه میانگین نظرات پاسخ دهندگان در سنین مختلف در خصوص پاسخ به پیامک های تبلیغاتی       91

4-24.  مقایسه میانگین نظرات پاسخ دهندگان مرد و زن در خصوص پاسخ به پیامک های تبلیغاتی .      92

4-25.  نتایج ضریب همبستگی پیرسون در مورد فرضیه ششم .      93

4-26.  تاثیر آشنایی با برند بر پاسخ مشتریان .       93

4- 27.  نتایج ضریب همبستگی پیرسون در مورد فرضیه هفتم        94

4-28.  تاثیر شخصی سازی بر پاسخ مشتریان         95

4-29.  نتایج ضریب همبستگی پیرسون در مورد فرضیه هشتم         95

4- 30.  تاثیر ارسال تبلیغات بر مبنای اجازه بر پاسخ مشتریان .         96

4-31.  نتایج ضریب همبستگی پیرسون در مورد فرضیه نهم .        97

4-32.  تاثیر محتوای پیام بر پاسخ مشتریان .        97

4-33. تاثیر نگرش، شخصی سازی، ارسال تبلیغات برمبنای اجازه و محتوای پیام بر پاسخ مشتریان .        98

5-1.  یافته های تحقیق و پیشنهادات .      105

 

 

 

فهرست شکل ها

عنوان                                                                                       صفحه

2-1. مدل تحقیق ریتی پنت و همکارانش   .        44

2-2. مدل تبلیغات پیامکی موفق اسکارل و همکارانش.        46

2-3. چارچوب مفهومی تحقیق  .          63

4-1. فراوانی سطح تحصیلات بر حسب جنس .          108

4-2.  فراوانی سن بر حسب جنس .          109

4-3. فراوانی شغل بر حسب جنس .          110

4-4 .  فراوانی پاسخ های همراه داشتن تلفن همراه در تمام طول روز          111

4- 5. فراوانی تعداد پیامک های ارسالی در هفته .         112

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول: کلیات

مقدمه
توسعه قابل توجه اطلاعات و فناوری ، حرکت به سمت ارتباطات بازاریابی شخصی شده را تسریع بخشیده است. یکی از شیوه های این نوع بازاریابی ، ارسال تبلیغات پیام کوتاه 1 می باشد که طی سال های اخیر بین اهالی تجارت و جوانان محبوبیت بالایی پیداه کرده است. ارسال پیام کوتاه همچنین یک روش بازاریابی است که در صورت آگاهی از عوامل موثر در اثربخشی آن می توان از این ابزار به صورت بهینه در جهت ارتقا سازمان و رونق کسب و کار استفاده کرد بخصوص در گردشگری که ویژگیهای منحصر این ابزار تبلیغاتی شامل دسترسی  دایم ، تعامل دو طرفه ، ارسال فوری پیام، سطح پوشش بالا و فراوانی رویت، ایجاد پایگاه داده ها ، خوانده شدن پیام،  دارا بودن قابلیت های سیستم اطلاعاتی جغرافیایی 2 و سیتم اطلاعاتی مکانی  3 میتوان از آن بعنوان کانال بازاریابی شخصی 4 و بازاریابی ویروسی حداکثر استفاده را برد.  ولی متاسفانه در کشور ما از این رسانه به صورت مفید و منطقی و جهت دار استفاده نمی شود که گاها نتیجه عکس می دهد و باعث ناراحتی و نارضایتی مشتریان نیز می شود. رشد مداوم رقابت در بازار، درک مشتریان را به عنوان موضوع مهمی در بازاریابی برجسته کرده است بنابراین امروزه سازمانها برای دوام در چنین فضایی، توجه خود را از بازار محصول و فروش محور ، به بازاریابی مشتری محور معطوف کرده اند.

ر فتار مصرف کننده در طراحی کمپین های تبلیغاتی نقش حیاتی ایفا می کند ، با علم به نحوه ی رفتار مخاطبان است که می توان رسانه و پیام مناسب را انتخاب کرد.

لذا در چنین فضایی داشتن درک صحیح از مصرف کنندگان مزیتهای متعددی را در بردارد این مزیتها شامل کمک به مدیران در جهت تصمیم گیری و انتخاب بازار هدف ، تهیه یک پروفایل برای مشتریان ، کمک به قانون گذاران و تنظیم کنندگان برای طراحی  بهتر تبلیغات و نهایتا  کمک به مصرف کنندگان برای تصمیم گیری بهتر می باشد.

 

 

Sms  1GIS  2 

       GPS 3

One to One 4

 
بیان مسئله :
علیرغم نفوذ بالای تبلیغات پیام کوتاه و رشد مستمر آن در چند سال اخیر در کشور و استفاده روز افزون شرکتها از این ابزار تبلیغاتی ، به طور کلی موفقیت این ابزار به پذیرش آن توسط مشتریان بستگی دارد. با این وجود ، پژوهشهای محدودی در این حوزه صورت گرفته است و نتایج بدست آمده نیز متفاوت و در بین کشورها و نمونه های آماری مختلف ، غیر یکسان هستند .لذا با وجود فراوانی استفاده از این ابزار در سالهای اخیر در کشور لزوم شناسایی عوامل موثر بر اثر بخشی این تبلیغات از دیدگاه مصرف کنندگان ایرانی مشهود می باشد. بعلاوه ، تبلیغات پیام کوتاه جز ارتباطات  تعاملی است که  برای استفاده از آن در بازاریابی 3 سطح وجود دارد (سید رضا سید جوادین – رحیم اسفیدانی). سطح اول ، ارسال پیام برای طیف کثیری : ساده ترین روش که در ایران استفاده زیادی از آن می شود. سطح دوم ، علاوه بر ارسال پیام ، دریافت بازخورد از پیام است . بازاریابی صرفا معرفی کردن کالا نیست قبل از آن نیاز است که دیدگاه ها و سلایق مشتری را نیز دریافت کرد. سطح سوم ، فروش محصول به طور کامل ازاین طریق . بنابراین سطح دوم از بازاریابی به وسیله موبایل بسیار کارآمد است که بنظر می رسد متاسفانه در ایران خیلی استفاده نشده است در حالیکه با بهره گرفتن از این روش است که محصولی متناسب با سلیقه مشتری طراحی می شود. به دلیل هزینه نسبتا پایین تبلیغات پیامکی، استفاده از آن در کشور ما، روز به روز در حال افزایش است. امروزه بسیاری از کسب و کارها، تبلیغات پیامکی خود را به صورت رندم و بدون در نظر گرفتن مشخصات فردی ، به انبوهی از مخاطبان ارسال می کنند که در نتیجه بسیاری از افراد از این تاکتیک بازاریابی سهل انگارانه، آزرده خاطر شده که این می تواند نه تنها اثربخشی این ابزار را تا حد زیادی کاهش دهد حتی گاهی موجب تخریب نام برند می شود. بنابراین این تحقیق سعی دارد برای استفاده هر چه اثر بخش تر از این رسانه به عنوان یک ابزار تبیلغاتی ، فاکتورهایی که می تواند بر پاسخ مشتریان به پیامک های تبلیغاتی ، تاثیر گذار باشد را بررسی کرده تا بتواند رهنمودهایی برای کسب و کارهای مختلف و به ویژه در حوزه گردشگری فراهم آورد. هدف از این پژوهش نیز بررسی عوامل موثر در پذیرش این نوع تبلیغات و تعامل مشتریان با شرکتهای فرستنده تبلیغات  پیام کوتاه می باشد ، در مجموع استفاده از این رسانه ی تبلیغاتی باید با شناخت  مخاطب همراه بوده و بعنوان یک ابزار مکمل بازاریابی به کار  گرفته شود.

 

 

 

ضرورت و اهمیت
فن آوری و تکنولوژی درعرصه تجارت نیز رخنه کرده است. بزرگترین مانع دنیای تجارت، عدم دسترسی کاربران به اطلاعات در حال حرکت بود که امروزه این مشکل توسط شبکه های بی سیم و سیاررفع شده است (Marina Laškarin) .

در حال حاضر که سرعت و صحت تصمیم گیری بعنوان یک عامل اساسی دربرتری نسبت به رقبا مطرح می باشد فناوری های موبایل و ابزارهای سیار می توانند با بهره گرفتن از ویژگیهای سیار بودن و فراگیر بودن خود ، ارتباط سازمان را با مشتریان1 و همچنین شرکای تجاری2 خود به هنگام و به روز کرده و با جمع آوری اطلاعات از آنها به تصمیم گیری مدیران کمک کرده و برای سازمان مزیت رقابتی ایجاد کنند.

تغییر در ویژگی های مصرف کننده نهایی و سلیقه ها وشیوه های تصمیم گیری و تغییرات دائمی در صحنه رقابت جهانی باعث شده است که بین صنعت جهانگردی و فناوری اطلاعاتی ، پیوندی قوی تر به وجود آید. (سید محمد اعرابی  ) .

نفوذ سریع تلفن های موبایل بهمراه توسعه فناوری باعث ایجاد یک رسانه بازاریابی جدید بنام تبلیغات موبایل گردیده است  (Faraz Saadeghvaziri and Hamid Khodadad Hosseini  ).

تبلیغات موبایل در ترویج گردشگری نقش مهمتری ایفا می کنند. اگر چه شرکتهای توریستی هنوز بودجه های هنگفتی را  برای تبلیغات در تلویزیون ، رادیو ، چاپ و وب هزینه می کنند اما شرکتهایی در فرآیند برگشت سرمایه موفق اند که روی تبلیغات موبایل تمرکز کنند (Marina Laškarin) .

پیشرفت فناوری ، این توان را به سازمانهای گردشگری می دهد تا بتوانند وظایف خود را انجام دهند و محصولات و خدماتی را عرضه نمایند که با تقاضای شخصی افراد سازگار باشد ( Ruth Retti, Ursha Grandcolas) .

 

 

 
B2C 1

B2B 2

 

 

با بیش از یک میلیون مصرف کننده تلفن های هوشمند، این وسایل در تبلیغات سیار نقش فزاینده و قابل توجهی را ایفا خواهند کرد. بعلت افزایش بالای فروش این وسایل که بتدریج در حال جایگزین شدن با کامپیوترهای دسک تاپ و نوت بوک هستند آینده ی فعالیتهای بازاریابی و تبلیغات ، قطعا روی وسایل موبایل متمرکز خواهد بود که تعداد در حال رشد کمپین های بازاریابی سیار آنرا تصدیق می کند. (Marina Laškarin) .

امروزه با پیشرفت فناوری ، کارکردهای موبایل نیز ارتقا پیدا کرده است و علاوه بر ارتباطات به یک ابزار تبلیغاتی برای اکثر شرکت ها تبدیل شده است  به طوری که  در حال  حاضر بیشتر شرکت ها بخشی از تبلیغات و بازاریابی خود را به وسیله تلفن همراه انجام می دهند.

اساس و پایه بازاریابی موبایل ، بازاریابی پیام متنی (sms) که مقرون به صرفه ترین روش برای دسترسی به مشتریان جدید و احتمالی در هر زمان و هر مکان می باشد.

(Farley & Barwise (2005  ، در یک  تحقیق  تجربی از  بازاریابی تعاملی در 5 بازار توسعه یافته بزرگ  (آمریکا، ژاپن، آلمان، انگلیس و فرانسه)  و 2 بازار مهم در حال ظهور (چین و برزیل) دریافتند همچنان    پیامک را یا بعنوان ” پاسخ مستقیم ” یا بعنوان یک  کانال “انگیزه ،Push ” استفاده می کنند. ( Dimitris Drossos,Geroge M. Giaglis)). در اواخر سال 1381(اوایل 2003 میلادی) سرویس پیام کوتاه درشبکه ایران راه اندازی شد. مانند هر تکنولوژی جدید دیگری ، بعضی از کشورها نسبت به کشورهای دیگر سرعت سازگاری بیشتری با تبلیغات پیامکی دارند  . ( Kyle Jamieson Roach 2009) .با اینکه این سرویس در ایران  به نسبت بسیاری از کشورهای جهان دیرتر راه اندازی شد با این حال استقبال و استفاده  از پیام کوتاه نسبت به سایر کشورها رشد بسیار سریع تری داشته است به طوری که امروزه شاید در لیست بیشترین استفاده کنندگان این سرویس جذاب اطلاع رسانی در جهان باشیم . به طوریکه گفته می شود در انگلستان که زادگاه پیامک است روزانه حدود 5 میلیون و 930 هزار پیامک فرستاده می شود که بسیار کمتر از آمار مشابه  در ایران است . طبق آمار رسمی ، هر روز به طور متوسط 60  میلیون پیامک بین کاربران تلفن همراه اول رد وبدل می شود که آمار فوق العاده بالایی می باشد (محمد امین طیبی 1392).

 

 

سایت های دیگر :

(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

1-1  مقدمه. 3

2-1 بیان مساله. 4

3-1  چارچوب نظری تحقیق. 6

4-1  متغیر های پژوهش : 9

5-1  چارچوب اجرایی تحقیق. 9

6-1 اهداف تحقیق. 10

1-6-1هدف اصلی: 10

2-6-1اهداف فرعی : 10

7-1سوال اصلی تحقیق : 11

8-1اهمیت و ضرورت تحقیق : 11

9-1روش  تحقیق : 11

10-1 قلمرو تحقیق(موضوعی،مکانی،زمانی) : 12

13-1   تعاریف متغیرها و اطلاعات بکار رفته در تحقیق: 14

1-13-1  تعاریف نظری: 14

2-13-1 تعاریف عملیاتی : 15

1-2   مقدمه. 17

2-2خدمات. 17

1-2-2طبقه بندی خدمات : 18

2-2-2کیفیت خدمات : 18

3-2-2 کیفیت خدمات بانکی : 19

4-2-2  ابعاد کیفیت خدمات: 20

5-2-2 ارزیابی کیفیت خدمات: 21

6-2-2مقیاس کیفیت خدمت (  مقیاس سرو کوال ) 21

7-2-2 مدل فنی / عملیاتی کیفیت خدمت  22

3-2  مشتری  و مشتری مداری. 23

1-3-2      مفهوم  مشتری. 23

2-3-2شناخت مشتری. 23

1-2-3-2کسب  و ادغام اطلاعات. 23

2-2-3-2  ایجاد بانک اطلاعاتی یا پروفایل مشتری. 24

3-2-3-2 طبقه بندی مشتریان هر بخش  بر مبنای پتانسیل و قابلیت سودآوری. 24

3-3-2 مشتری مداری : 24

4-3-2منافع مورد انتظار مشتری. 25

5-3-2 معیارهای تعیین کننده در جلب مشتریان: 26

4-2  رضایت و رضایتمندی  : 27

1-4-2ماهیت روابط با مشتری: 29

2-4-2رابطه بین کیفیت خدمات و رضایت : 32

3-4-2 چرا راضی نگه داشتن مشتری اهمیت دارد؟ 33

5-2  نتایج رفتاری : 34

1-5-2رفتار مصرف کننده : 34

2-5-2  نیات  رفتاری مصرف کننده 35

3-5-2دیدگاه تاثیر رفتاری : 36

4-5-2تصمیم به خرید: 36

5-5-2رفتار پس از خرید: 37

6-5-2پاسخ های  رفتاری  حاصل از رضایتمندی : 37

7-5-2نتایج رفتاری حاصل از رضایت مندی مشتریان در بانکها: 40

8-5-2  وفاداری. 42

1- 8-5-2ایجاد وفاداری در مشتریان. 43

2- 8-5-2رضایت و وفاداری مشتریان زمینه ساز سودآوری سازمان. 45

9-5-2 کانالهای ارتباطی. 45

1-9-5-2 کانالهای بانکداری الکترونیک: 49

2-9-5-2اینترنت بانک 49

3-9-5-2 فاکتورهایی که در بحث بانکداری الکترونیک بر میزان رضایت مشتری تاثیر می گذارند: . 50

4-9-5-2عوامل موثر بر رضایت مشتریان در بانکداری بر خط. 54

6-2 بخش بندی مشتریان. 56

1-6-2 مبانی بخشبندی مصرفکنندگان خدمات مالی. 58

1-1-6-2مبانی قابل مشاهده مبتنی بر مشتری. 59

2-1-6-2  مبانی قابل مشاهده ویژه محصول. 60

3-1-6-2   مبانی غیر قابل مشاهده مبتنی بر مشتری. 60

4-1-6-2 مبانی غیر قابل مشاهده ویژه محصول. 61

7-2 مروری بر مطالعات انجام گرفته. 61

1-7-2  مطالعات انجام شده در خارج از کشور 61

2-7-2مطالعات انجام شده در داخل  کشور 63

1-شناسائی سطوح نیازها و عوامل موثر بر رضایت مشتریان بانک کشاورزی. 63

2- رابطه رضایتمندی مشتری با رهبری کارآمد ( اثربخش ‌) ؛ آزمایش یک مدل در بانکهای ایرانی. 63

3- طراحی الگوی سنجش رضایتمندی مشتریان بانک ملت در راستای اجرای راهبرد مشتری مداری. 64

4-طراحی و تدوین راهبرد ( استراتژی ) جامع بازاریابی بانک ملت، فاز پنجم : بررسی وضعیت مشتریان بانک ملت و دیگر بانکهای تجاری و بررسی دلایل نارضایتی مشتریان و علل ترک مشتریان بانک   65

5- گزارش نظر سنجی از مشتریان بانک رفاه در زمینه کیفیت. 66

6- گزارش نظر سنجی از متقاضیان خدمات بانکهای تجاری کشور در زمینه کیفیت خدمات. 66

7- تعیین ویژگیها و اندازه گیری رضایت مشتریان  ( بانک توسعه صادرات ) 66

8- بررسی عوامل موثر بر رضایت مندی مشتریات از خدمات بانک تجارت. 66

9- بررسی عوامل موثر بر قصد استفاده مشتریان از خدمات بانکداری الکترونیک در ایران. 67

10- بررسی مقایسه ای رضایت مشتریان بین بانکهای پارسیان و صادرات در شهر تهران. 67

11- بررسی و سنجش کیفیت خدمات در بانک پارسیان و ارتباط آن با رضایتمندی مشتریان. 68

12- بررسی و ارزیابی عوامل موثر بر وفاداری مشتریان حوزه خدمات بانکی  براساس مدل کارا ( بررسی موردی : بانک اقتصاد نوین ) 68

13-  بررسی کیفیت خدمات بانکداری الکترونیک و بررسی تاثیر آن بر رضایت مشتریان در بانک سپه. 68

خلاصه تحقیقات انجام گرفته در خارج و داخل کشور 69

تحقیقات داخلی : 76

1-3  مقدمه. 82

2-3  فرایند تحقیق. 82

چارچوب اجرایی تحقیق      3-3. 82

4-3جامعه آماری. 83

5-3  تعیین حجم نمونه و روش نمونهگیری. 83

6-3 معیارهای ورود به مطالعه: 84

7-3 روشها و ابزار جمعآوری داده ها 84

8-3  فرایند اجرایی پژوهش 85

1-8-3بخش کیفی. 85

2-8-3 بخش کمی. 85

9-3روش تجزیه و تحلیل اطلاعات. 85

10-3  تحلیل عاملی داده های پژوهشی. 85

1-10-3  تحلیل عامل اکتشافی (EFA) : 86

2-10-3  تحلیل عاملی تأییدی (CFA) : 86

11-3مدل سازی معادلات ساختاری. 87

1-11-3مراحل مدلسازی معادلات ساختاری. 88

1-1-11-3  تدوین مدل. 88

2-1-11-3  تشخیص مدل. 89

3-1-11-3برآورد مدل. 89

4-1-11-3 آزمون مدل ( ارزیابی مدل) 89

5-1-11-3تشخیص مجدد مدل. 91

12-3  تجزیه و تحلیل روایی و پایایی. 91

1-12-3تجزیه و تحلیل روایی   : 91

2-12-3  تجزیه و تحلیل پایایی  ( Reliability ) 92

13-3 روایی سازه 93

1-13-3روایی همگرا 94

2-13-3اعتبار همگرا 95

14-3  شاخص های برازش مدل. 95

15-3تحلیل خوشهای. 96

16-3ملاحظات اخلاقی : 97

1-4مقدمه : 100

2-4  توصیف نمونه پژوهش 100

3-4  یافتههای اصلی پژوهش 103

1-3-4تحلیل عاملی اکتشافی. 103

2-3-4تحلیل عاملی تاییدی. 110

4-5   خوشهبندی مشتریان بر اساس منافع مورد انتظار 117

4-5-1 تحلیل خوشهای. 117

4-5-2 نتایج تحلیل خوشهای. 118

1-3-5-4 توصیف خوشه اول. 123

2-3-5-4 توصیف  خوشه دوم 124

3-3-5-4توصیف خوشه سوم 125

4-3-5-4توصیف خوشه چهارم 126

5-3-5-4  توصیف خوشه پنجم. 126

تحلیل مسیر   7-4. 133

1-7-4تحلیل مسیر تاثیر ابعاد منافع مورد انتظار مشتریان بر رضایت. 133

8-4تحلیل مسیر تاثیر ابعاد 8 گانه منافع بر روی رضایت و تاثیر آن بر نتایج رفتاری مشتریان. 137

1-5  مقدمه. 142

2-5    اهداف پژوهش : 143

1-2-5هدف اول: تعیین ابعاد مختلف منافع مشتریان بر اساس شاخصهای مطرح شده در پرسشنامه. 143

2-2-5هدف دوم: بررسی میزان تاثیر هر یک از شاخصها بر ابعاد شناسایی شده 143

3-2-5هدف سوم: بررسی میزان تاثیر هر یک از ابعاد شناسایی شده بر روی منافع مشتریان. 144

3-5   نتایج  : 144

4-5  هشت عامل تاثیر گذار بر رضایت. 145

1-4-5) بانکداری الکترونیک: 145

2-4-5   تخصص و تعهد کارکنان: 146

3-4-5 اخلاق و برخورد مناسب: 146

4-4-5  امنیت: 146

5-4-5   گسترش خدمات: 147

6-4-5    خدمات جانبی: 147

7-4-5     مشاوره: 147

8-4-5    سود محوری: 147

5-5 نتیجه  تحقیق  حاضر  : 148

6-5 مقایسه نتیجه تحقیق  حاضر با تحقیقات مشابه انجام شده در سایر کشورها : 148

1-5  مقدمه. 151

2-5    اهداف پژوهش : 152

1-2-5هدف اول: تعیین ابعاد مختلف منافع مشتریان بر اساس شاخصهای مطرح شده در پرسشنامه. 152

2-2-5هدف دوم: بررسی میزان تاثیر هر یک از شاخصها بر ابعاد شناسایی شده 152

3-2-5هدف سوم: بررسی میزان تاثیر هر یک از ابعاد شناسایی شده بر روی منافع مشتریان. 153

3-5   نتایج  : 154

4-5  هشت عامل تاثیر گذار بر رضایت. 154

1-4-5) بانکداری الکترونیک: 154

2-4-5   تخصص و تعهد کارکنان: 155

3-4-5 اخلاق و برخورد مناسب: 155

4-4-5  امنیت: 155

5-4-5   گسترش خدمات: 156

6-4-5    خدمات جانبی: 156

7-4-5     مشاوره: 156

8-4-5    سود محوری: 156

5-5 نتیجه  تحقیق  حاضر  : 157

6-5 مقایسه نتیجه تحقیق  حاضر با تحقیقات مشابه انجام شده در سایر کشورها : 157

7-5موانع و محدودیت های تحقیق: 160

8-5  پیشنهادات تحقیق : 160

9-5 پیشنهادهایی برای پژوهشهای بعدی: 161

منابع و مآخذ. 162

منابع فارسی : 162

منابع لاتین : 165

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

چکیده :

در فرایند جلب رضایت مشتری مهمترین گام شناسایی انتظارات مشتری است. یکی از معضلات سازمانها از جمله بانکها عدم آشنایی با نیازهای مشتریان است.شناسایی نیازهای مشتری برای  شروع هر کسب و کاری ضروری است زیرا یک سازمان  نمی­تواند به نیازها و خواسته های مشتری توجه کند و بدان وسیله ارزش ایجاد کند، مگر اینکه بطور واضح آنچه را که مشتریان میخواهند را درک کند. این تحقیق به شناسایی نیازها و انتظارات مشتریان هدف بانک سپه در سطح استان قزوین و نیز به بررسی تاثیر این نیازها بر رضایت مشتری و نتایج رفتاری حاصل از آن می پردازد .بدین منظور 340 نفر از مشتریان هدف بطور تصادفی انتخاب و پرسشنامه ای که بر اساس مصاحبه اولیه انجام گرفته با  30 نفر از مشتریان  هدف و بومی سازی شاخص های بدست آمده از مقالات خارجی ، تهیه شده بود، بین آنها توزیع گردید .این پرسشنامه دربرگیرنده 33 شاخص است که شامل هشت بعد : تخصص و تعهد کارکنان ، گسترش خدمات ، اخلاق و برخورد مناسب ، خدمات جانبی ، سود محوری ، بانکداری الکترونیک ، امنیت  در انجام امور بانکی  و مشاوره  می باشد . برای بررسی دقیق تر منافع مورد انتظار مشتریان، از تحلیل خوشه ای برای دسته بندی مشتریان استفاده شده است. جهت محاسبه روایی پرسشنامه ، سوالات مربوطه بین  20نفر از کارشناسان خبره بانک با تحصیلات کارشناسی ارشد به بالا توزیع و امتیازات حاصله بررسی و بر اساس فرمول لاوشه شاخص­هایی که امتیاز قابل قبول کسب کردند در پرسشنامه گنجانده شدند و برای محاسبه پایایی سوالات نیز، پرسشنامه بین 30 نفر از مشتریان هدف توزیع و نتایج از طریق آلفای کرونباخ محاسبه شد که بالاتر از 0.6 بدست آمد . نتایج تحقیق نشان می­دهد که از نظر مشتریان بانکداری الکترونیک در رتبه اول و سود محوری رتبه آخر را در تاثیر گذاری بر رضایت مشتریان دارد. همچنین تاثیر رضایت بر نتایج رفتاری به چهار صورت نمایانگر شده است: رضایت تاثیرمستقیمی بر ادامه همکاری با بانک دارد ، رضایت تاثیرمستقیمی بر ادامه همکاری و تبلیغ مثبت بانک دارد، رضایت تاثیرمعکوسی  برقطع  همکاری  با بانک دارد ، رضایت تاثیرمعکوسی بر قطع همکاری و تبلیغ  منفی بانک  دارد .

کلمات کلیدی :  خدمت ، مشتری ، منافع مورد انتظار مشتری ، رضایت و  نتایج رفتاری

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

کلیات تحقیق

 

 

 

 

1-1  مقدمه
امروزه در روند کسب و کار، بدست آوردن رضایت مشتریان جایگاهی مهم و حیاتی در اهداف سازمانها به خود اختصاص داده است و مدیران ارشد به خوبی می دانند موفقیت آنها در راه رسیدن به اهداف کلان سازمان، در گروی جلب رضایت مشتریان است.از سوی دیگر نمی توان گفت همه مشتریان به یک اندازه در موفقیت سازمان نقش دارند. در واقع هر مشتری نیاز و ارزش ویژه خود را دارد و سازمانها برای بدست آوردن سهم بیشتری از بازار ثابت یا رو به کاهش باید مبارزه کنند و همواره به دنبال رفع نیازهای مشتریان و ارضای آنها که از اهداف اولیه بازاریابی است، باشند.

در این راستا جلب رضایت مشتریان هدف بانک، از حساسیت بیشتری برخوردار خواهد بود. خوشبختانه در کشور ما نیز  به تازگی  به منظور تفهیم جایگاه مشتری و فرهنگ مشتری مداری در سازمانها و شرکتهای مختلف دولتی، طرح تکریم ارباب رجوع به اجرا گذارده می شود و ضرورت شناسایی و بررسی نیازهای مشتری و چگونگی و نحوه ارضای این نیازها احساس شده است.

از طرفی بررسی  و شرح بازار ، چارچوبی را فراهم می کند که  دریابیم کجا رقابت کنیم  تا به عملکرد رقابتی بالاتری دست یابیم . شناسایی نیازها و منافع مورد انتظار مشتریان سازمان را قادر می سازد با طبقه بندی این منافع در قالب چهار گروه منافع اساسی ، منافع مورد انتظار ، منافع مطلوب و منافع مشعوف کننده ، گام  بردارد. در سال‌های پیشین کسب وکار ، عرضه کنندگان بدون توجه به خواسته مشتری، کالا و خدمات را تنها با تمرکز بر امکانات و شرایط خود تولید و عرضه می‌کردند. از قضا بسیاری از آنان نیز موفق بودند، البته این موفقیت بیش از آن که به عملکرد آنان وابسته باشد به شرایط غیر رقابتی ناشی از محدودیت عرضه و عدم حضور  رقبای  توانمند مربوط می‌شد. گذر از اقتصاد سنتی و از میان‌رفتن مرزهای جغرافیایی برای کسب و کار و به‌تبع آن رقابت فزاینده­ی جهانی که امروزه شرکتها با آن درگیر هستند باعث شده تا مشتری به عنوان رکن اساسی، محور اصلی فعالیت‌های بانک مطرح شود. اما چنان که اشاره شد در عصر جدید، حضور رقیبان قدرتمند در صحنه کسب و کار، موجب تغییر وضعیت شده و جلب رضایت مشتری در دستور کار قرار گرفته است.

در این فصل ابتدا به بیان مساله و مروری بر چارچوب نظری تحقیق پرداخته شد . سپس متغیرهای پژوهش تعریف و چارچوب اجرایی مربوطه ارائه گردید و در ادامه اهداف ، سوال تحقیق و اهمیت و ضرورت تحقیق  توضیح داده شد و در نهایت به روش تحقیق ، قلمروی تحقیق ، جامعه آماری و روش نمونه گیری پرداخته شد .

2-1 بیان مساله
در فرایند جلب رضایت مشتری مهمترین گام شناسایی انتظارات مشتری است. یکی از معضلات سازمانها از جمله بانکها عدم آشنایی با نیازهای مشتریان است. در بررسی ها مشاهده شده که بانک از دید خود نیازهای مشتری را مورد بررسی قرار داده است. در چنین حالتی اکثراً رضایت مشتریان در حد متوسط بوده، بنابراین برای افزایش کارآیی ، نیاز به بهبود شیوه حاضر می باشد.

تحقیقات بسیاری نشان داده اند که رضایت­مندی و ارضای نیاز مشتریان کلید نهایی موفقیت و سودآوری است، در حقیقت مفاهیم بازاریابی هم به این مهم تاکید می ورزند. شناسایی انتظارات مشتری جز با مراجعه به وی و دریافت دیدگاه‌های او میسر نیست. دیگر عصر از ظن خود یار مشتری شدن سپری شده و برای آگاهی از سر درون مشتری باید به آوای او گوش فرا داد. در این راستا توجه به عواملی که انتظارات مشتری از یک خدمت یا کالا را شکل می‌دهد از اهمیت زیادی برخوردار است. مهمترین این عوامل به شرح زیر است:

1–  نیاز و خواسته مشتری   2–  باورهای مشتری    3–  تجربه‌های پیشین مشتری در ارتباط با همان عرضه کننده

4–   تجربه‌های پیشین مشتری در ارتباط با سایر عرضه کنندگان

 5–  نظرات دریافتی مشتری از دوستان و آشنایان در ارتباط با تجربه‌شان از آن کالا و یا خدمت .

 

 

سایت های دیگر :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مندرجات

عنوان                                                                         صفحه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول: کلیات تحقیق
 
1- 1. مقدمه
2
1- 2. اهمیت و ضرورت تحقیق
2
1- 3. تشریح و بیان مسئله
3
1- 5. فرضیه ها
4
1-5-1 فرضیه های اصلی
4
1-5-2 فرضیه های فرعی
4
1- 6. اهداف تحقیق
4
1-6-1. هدف اصلی
4
1-6-2. اهداف فرعی
4
1- 7.  متغیر های تحقیق
5
1-7-1. تعاریف صوری متغییر ها
5
1-7-2. تعاریف عملیاتی متغیر ها
6
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
 
2-1. مقدمه
10
 2-2.تاریخچه  بازاریابی کتاب
10
2-3 . بخش سوم: مبانی نظری مرتبط با موضوع تحقیق
11
2-3-1. بازاریابی
11
2-3-5. آمیخته بازاریابی
12
2-3-8.عوامل نوین در آمیخته بازاریابی
12
2-3-9. رفتار مصرف کننده
13
2-3-10. رفتار خرید مصرف کننده
14
2-3-11.گرایش خریدار
15
2-3-12ارتباط بین رفتار خریدار و آمیخته بازاریابی
17
2-3-13انواع تصمیم گیری های خرید مصرف کننده
19
2-3-14.عوامل تعیین کننده سطح درگیری مصرف کننده
20
2-3-15. تبلیغات در بازار2-3-11.چاشنی‌های فروش
2123
2-3-24. قیمت کتاب
25
2-3-26. روش های بازاریابی کتاب.1-21-3-2 برگزاری نمایشگاه: 

.2-21-3-2ایجاد نوآوری در روش­های توزیع و فروش کتاب                                                                                      

2-3-21-2-1. کتاب‌فروشی­ها

2-3-21-2-2.فروش اینترنتی                                                                                                                                       

2-3-21-4. تبلیغات یا آگهی‌های تجارتی                                                                                                                   

2-3-21-5. فهرست­های ناشران                                                                                                                                    

2-3-21-6. معرفی و نقد و بررسی کتاب                                                                                                                      

2-3-21-6-1. نشریه‌ها

2-3-21-6-2. برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی                                                                                                            

2-3-21-6-3. وبلاگ                                                                                                                                                  

2-3-21-6-4. مراکز فرهنگی و کتابخانه‌های عمومی                                                                                                

2-3-21-6-5. وضعیت ظاهری کتاب                                                                                                                         

2-3-21-7. هدایای تبلیغاتی                                                                                                       

2-3-21-8.برگزاری جشن رونمایی                                                                                                                              

2-3-21-9. پوستر                                                                                                                   

2-3-21-10. ارسال رایگان کتاب                                                                                                                                

2-3-21-11. سایت­های ناشران                                                                                                                                    

2-3-21-12. اهدای جوایز مختلف به کتاب­ها                                                                                                           

2-3-21-13. اقتباس­های ادبی

2-4. بررسی پژوهش‌های انجام شده مرتبط با موضوع مورد پژوهش
3232 

32

32

32

33

33

33

33

33

34

34

34

34

34

34

35

35

35

35
2-4-1. تحقیقات خارجی
36
2-4-2. تحقیقات داخلی
37
  فصل سوم: روش تحقیق
 
3-1. مقدمه
44
3-2. روش تحقیق
44
3-3. جامعه مورد مطالعه
44
3-4. قلمرو تحقیق
44
3-4-1.قلمرو موضوعی
44
3-4-2.قلمرو مکانی
45
3-4-3.قلمرو زمانی
45
3-5.نمونه و روش نمونه گیری
45
3-6 ابزار گردآوری دادها
45
3-7 روش جمع آوری اطلاعات و داده ها
46
3-8. روش تجزیه تحلیل اطلاعات و داده ها
46
.3-9. تکنیک های آزمون داده ها
47
3-9-2آزمون میانگین یک جامعه
47
3-9-2 .آلفای کرونباخ
47
.3-9-3 .آزمون فریدمن
67
3-10. روایی و پایایی پرسشنامه
47
  3-10-1. روایی پرسشنامه
47
3-10-2. پایایی پرسشنامه
48
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
 
4-1. مقدمه
51
4-2.  تحلیل آمار توصیفی
51
4-3. تحلیل آمار استنباطی
58
4-4. یافته های جانبی پژوهش
64
فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات
 
5-1. مقدمه
73
5-2. نتیجه گیری فرضیات
73
5-2-9. نتایج حاصل از آزمون فریدمن
77
5-2-10. نتیجه گیری کلی
77
5-3. پیشنهادهای کاربردی مرتبط با فرضیات
77
5-4. پیشنهاداتی برای پژوهشهای آینده
79
.5-5محدودیت های تحقیق:
79
      فهرست منابعپیوست الف : پرسشنامه 

پیوست ب : فهرست کتاب فروشی های مشهد

پیوست ج : خروجی های نرم افزار
94
 
 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                                                            صفحه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
2-2. پنج معیار گرایش خریدار
17
2-3 . ویژگی های تصمیمات مختلف خرید
20
2-4 . خلاصه پیشینه تحقیق
41
3-1 . پرسشنامه
46
4-1 . توزیع فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان
51
4-2 . توزیع فراوانی مربوط به میزان تحصیلات و پاسخ دهندگان
52
4-3 . توزیع فراوانی مربوط به سن پاسخ دهندگان
53
4-4 . جدول فراوانی مربوط به میزان درآمه پاسخ دهندگان
54
4-5 . توزیع فراوانی تعداد فرزندان پاسخ دهندگان
55
4-6. توزیع فراوانی پاسخ دهندگان به هریک از گروه های کتب کودک و نوجوان
56
4-7 . توزیع فراوانی پاسخها به هریک از سوالات پرسشنامه براساس طیف لیکرو
57
4-8. نتایج آزمون کدلمدگروف اسمیرنوف
58
4-9. آزمون میانگین یک جامعه آماری(گروه الف)
65
4-10. آزمون میانگین یک جامعه آماری(گروه ب)
66
4-11. آزمون میانگین یک جامعه آماری(گروه ج)
67
4-12. آزمون میانگین یک جامعه آماری(گروه د)
68
4-13. آزمون میانگین یک جامعه آماری(گروه ه)
69
4-14. رتبه ها
71
5-1. نتایج فرضیات
73
 

فهرست نمودار

عنوان                                                                                                                                                      صفحه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4-2 . نمودار توزیع درصه فراوانی مربوط به میزان تحصیلات و پاسخ دهندگان
52
4-3. توزیع درصد فراوانی مربوط به سن پاسخ دهندگان
53
4-4 . توزیع درصد فراوانی میزان درآمد پاسخ دهندگان
54
4-5 . توزیع درصد فراوانی تعهد فرزندان پاسخ دهندگان
55
4-6 . توزیع درصد فراوانی تمایل پاسخ دهندگان به هریک از گروه های کتب کودک و نوجدان
56
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

فهرست اشکال
 
عنوان                                                                                                                                    صفحه

 

 

 

 

2-2 . مدل رفتار خرید مصرف کننده
15
2-2 . ارتباط بین رفتار خرید مصرف کننده و آمیخته بازاریابی
18
2-3 . استراتژی بازاریابی
29
چکیده

امروزه در کنار فروش و عرضه کالاهای سنتی و مواد طبیعی و مصرفی، کالاها و خدمات فرهنگی نیز جایگاه اقتصادی ویژه‌ای دارند و ناشران به عنوان تولیدکنندگان یکی از شاخص‌ترین اقلام فرهنگی یعنی کتاب به استفاده از روش‌های بازاریابی نیاز دارند. با توجه به اهمیت موضوع، مطالعات کاربردی در زمینه کتب کودک و نوجوان باید مورد توجه قرار گیرد و برای حل این معضل، اولین قدم، شناخت انتظارات و نیازهای مشتریان می‌باشد و می‌توان با تحقق بخشیدن به این انتظارات باعث رونق فروش محصول و سوددهی اقتصادی این صنعت شد.

در این پژوهش به شناسایی عوامل مؤثر بر میزان خرید کتب کودک و نوجوان و استراتژی‌های مطلوب بازاریابی آن، پرداخته شده است که این عوامل شامل تبلیغات، میزان روابط عمومی، خرید حضوری، اجرای بازاریابی مستقیم، توزیع کتاب، قیمت کتاب و کیفیت کتاب می باشد. روش تحقیق استفاده شده در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد.

جامعه مورد مطالعه کتاب فروشی های سطح شهر شهر مشهد می‌باشد. در این تحقیق از روش نمونه گیری طبقه و در هرطبقه به صورت تصادفی استفاده شده است.که  با توجه نامحدود بودن جامعه آماری با بهره گرفتن از فرمول مربوط به جامعه نامحدود 420 پرسشنامه منتشر شد که تعداد 400 تا برای تحلیل مناسب بوده که با بهره گرفتن از روش های آماریمورد تحلیل قرار گرفت. نتایج بدست آمده در پژوهش حاضر نشان از مؤثر بودن فرضیه از 8 فرضیه تدوین شده شامل چاشنی های فروش، قیمت، کیفیت، تبلیغات، روابط عمومی، فروش حضوری، بازاریابی مستقیم،توزیع بوده و براساس نتایج پژوهش تبلیغات بر خرید کتب کودک موثر نمی­باشد.

واژگان کلیدی

کتب کودک و نوجوان ، کیفیت ، چاشنی های فروش ، فروش حضوری ، قیمت، توزیع

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

 

 

کلیات تحقیق

 

 

 

مقدمه:
در دنیای رقابتی امروز، مشتریان در کانون اصلی توجه شرکت­ها قرار دارند و رضایت‌مندی آنها عامل اصلی کسب مزیت رقابتی سازمان­ها است. لازمه جلب رضایت مشتریان، برآورده ساختن کامل نیازهای آنها و شناسایی دقیق خواسته‌ها، انتظارات، تمایلات، توانایی‌ها و محدودیت‌های آنها در خرید محصولات است. با دستیابی به چنین اطلاعاتی می‌توان عوامل تأثیرگذار بر رفتار مصرف‌کنندگان را به خوبی تشخیص داد و در اتخاذ تصمیمات بازاریابی شرکت‌ها از آن استفاده کرد. بنابراین محصولات شرکت‌ها باید مطابق با مزایای مورد انتظار مشتریان باشد.

امروزه در کنار فروش و عرضه کالاهای سنتی و مواد طبیعی و مصرفی، کالاها و خدمات فرهنگی نیز جایگاه اقتصادی ویژه‌ای دارند و ناشران به عنوان تولیدکنندگان یکی از شاخص‌ترین اقلام فرهنگی یعنی کتاب به استفاده از روش‌های بازاریابی نیاز دارند. برای ارتقا سطح فروش در این صنف می‌بایست به انتظارات مشتریان و مخاطبین کتاب دست یافت و از طریق انتخاب راه‌های بازاریابی مؤثرتر قدمی به سوی رشد و ارتقاء صنعت نشر و فرهنگ مطالعه در کشور برداشت. لذا در این پژوهش به بررسی عوامل مؤثر بر میزان خرید کتب کودک و نوجوان، این کالای مهم فرهنگی پرداخته و استراتژی‌هایی برای بازاریابی آن پیشنهاد شده است.

اهمیت و ضرورت تحقیق:
بهره‌گیری از ادبیات کودکان به ویژه داستان‌های کودک و نوجوان، یکی از راه‌هایی است که روان‌شناسان و کارشناسان آموزش و پرورش و نیز کتابداران برای شناسایی و درمان مشکلات روحی کودکان و نوجوانان پیشنهاد می‌کنند. اگر این داستان‌ها، گیرا و متناسب با نیازهای خوانندگان آن تهیه شده باشد، ابزار مناسبی در دسترس کودک و یا نوجوان گذارده می شود تا مشکل خود را شناسایی کند و در کاهش آن بکوشد.

کودک و یا نوجوان با خواندن داستان‌های خوب و متناسب با نیازهای خود، می‌تواند با هم­ذات پنداری با شخصیت یا شخصیت‌های اصلی داستان، در انگیزه‌ها، کنش‌ها و تجربه‌های آنان سهیم شود. در این روند، داستان، بخشی از تجربه‌ی شخصی کودک یا نوجوان می‌شود و افزون بر چالش ذهنی برای آن‌ها، فرصتی برای خودآزمایی و مسأله گشایی در دسترس آنان می­گذارد.

به همین سبب توجه به کتاب کودک و نوجوان از جهت‌های زیر درخور اهمیت است(پریرخ، 1388، 20):

1- پدید آوردن میل و نیروی کنجکاوی در کودکان و نوجوانان برای اندوختن تجارب و معلومات نوین در مورد موضوعات گوناگون؛

2- کمک به آموزش و یادگیری زبان؛

3- تقویت و وسعت یافتن نیروی تعبیر و بیان در خواندن و نوشتن؛

4- تقویت، تربیت و رهبری قدرت اندیشه توسط خواندن و بیان نمودن قصه‌ها و داستان‌های گوناگون؛

۵- آشنا ساختن غیر مستقیم کودک و نوجوان به دنیا و محل زندگی‌اش؛

6- تقویت تمایلات کودکان و نوجوانان؛

7- راهنمایی اخلاق کودک و نوجوان بدون اجبار و یا این‌که ضرورت به تشویق و یا تنبیه داشته باشد؛

8- تقویت علاقه او به زندگی اجتماعی و همکاری صادقانه و صمیمانه با دیگران؛

9- ایجاد اعتماد به نفس و استقلال بخشیدن به شخصیت او؛

10- برآورده ساختن برخی از ضرورت های ذهنی و عاطفی؛

11- سوق دادن عادت او به کتابخوانی در دوران کودکی و نوجوانی؛

گذشته از مسائل فرهنگی نشر مسلم است که راه بقای هر صنعتی فروش موفق و سود سرمایه‌گذاری است و صنعت نشر نیز از این اصل مستثنی نیست. از این رو شناخت و مطالعه مسائل بازاریابی کتاب می‌تواند از مهمترین زمینه‌های مطالعه این صنعت باشد و از آنجا که شناخت مخاطب و مشتری از اصلی‌ترین مسائل برای فروش موفق می­باشد جای دارد که پیش از بررسی بازاریابی کتب کودک و نوجوان در ایران، به شناخت خواسته‌های مخاطبان و مشتریان این کتب پرداخت؛ چرا که با بازاریابی دقیق و افزایش فروش کتب کودک و نوجوان می­توان گامی بزرگ در جهت تعالی سلامت کودکان و نوجوانان و در سطح گسترده‌تر جامعه برداشت.

تشریح و بیان مسئله:
ضرورت کتاب و کتابخوانی از دوران کودکی و نوجوانی و اهمیت سواد در پیشرفت جامعه امروزه بر کسی پوشیده نیست.  با تأکید بر این باور که کتابخوانی به نیازهای سه گانه‌ی: عاطفی، شناختی و شخصیتی کودک و نوجوان پاسخ می‌دهد و هنوز هم با وجود گسترش منابع جدید اطلاعاتی و پژوهشی در جهان، کتاب همچنان جایگاه مهم و شایسته‌ی خود را در دستیابی به استقلال و هویت و تفکر انتقادی در کودکان و نوجوانان حفظ کرده است، لذا توجه به بازاریابی این موضوع از اهمیت خاصی برخوردار است (مجدی، 1388، 20).

طبق آمار منتشر شده توسط خانه کتاب در سال 1391، در ایران 11000 ناشر فعالیت می‌کنند و این در حالی است که تنها 2500 فروشگاه کتاب در کشور وجود دارد. با اولین نگاه به این آمار می‌توان دریافت که نشر کشورمان در زمینه توزیع و فروش با مشکلی جدی مواجه است. با توجه به اینکه در سال 91 حدود 27100 عنوان کتاب چاپ اول به چاپ رسیده باید به ظرفیت فروش این کتاب نیز توجه کرد؛ اما در حال حاضر به این مسئله توجه مناسبی نمی‌شود. از آنجا که قیمت فروش هر عنوان کتاب کم است، سود حاصل از این نوع محصول نیز پایین است. از این رو فروشنده برای کسب در آمد به ناچار باید تعداد مشتریان بیشتری جذب کند.

با وجود این مشکلات، هنوز وضعیت اقتصادی نویسندگان و ناشران کشور به موقعیتی نرسیده است که بتوان به چیزی به نام صنعت نشر دست پیدا کرد. برای حل این معضل می‌بایست راهی برای توسعه این صنف یافت. مطالعات کاربردی در زمینه توزیع و فروش کتاب باید مورد توجه قرار گیرد و برای حل این معضل، اولین قدم، شناخت انتظارات و نیازهای مشتریان می‌باشد و می‌توان با تحقق بخشیدن به این انتظارات باعث رونق فروش محصول و سوددهی اقتصادی این صنعت شد.

کتب کودک و نوجوان، بخش قابل توجهی از ناشران کشور را در بر دارند که بر اساس تقسیم بندی کانون پرورش فکری کودک ونوجوان،  به شرح زیر طبقه ­بندی می­شوند:

الف: سال­های قبل از دبستان؛

ب: سال­های آغاز دبستان (کلاس اول دوم و سوم) ؛

ج: سال­های پایان دبستان (چهارم و پنجم) ؛

د: دوره راهنمایی؛

ه: سال‌های دبیرستان؛

جلب رضایت مخاطبین و بالطبع آن افزایش خرید کتب کودک ونوجوان، باعث ارتقا فرهنگ مطالعه در کشور خواهد شد که اگر این مسأله در سنین کودکی و نوجوانی مورد توجه قرار گیرد تأثیر آن در بزرگسالی و سال‌های آینده فرهنگ کشور قابل مشاهده خواهد بود که همین دلیل مهم ایجاب می‌کند که از دیدگاه بازاریابی به این مسأله نگاه کرد.

فرضیه‌ها:
1-4-2–1. تبلیغات بر خرید کتب کودک و نوجوان تاثیر دارد.

1-4-2–2. چاشنی‌های فروش بر خرید کتب کودک و نوجوان تاثیر دارد.

1-4-2–3. بکارگیری روابط عمومی بر خرید کتب کودک و نوجوان تاثیر دارد.

1-4-2–4. بکارگیری فروش حضوری بر خرید کتب کودک و نوجوان تاثیر دارد.

1-4-2–5. اجرای بازاریابی مستقیم بر خریدکتب کودک و نوجوان تاثیر دارد.

1-4-2–6. قیمت و خرید کتب کودک بر نوجوان تاثیر دارد.

1-4-2–7. توزیع و خرید کتب کودک بر نوجوان تاثیر دارد.

1-4-2–8. کیفیت و خریدکتب کودک بر نوجوان تاثیر دارد.

اهداف تحقیق:
در پژوهش حاضر یک هدف اصلی به شرح زیر د نبال می­شود و برای تحقق ابن هدف 8 هدف فرعی شامل عناصر آمیخته بازاریابی دنبال خواهد شد.

1-5-1. هدف اصلی:

شناسایی عوامل مؤثر بر خرید کتب کودک و نوجوان و ارائه استراتژی‌های مطلوب بازاریابی آن؛

1-5-2. اهداف فرعی:

1-5-2–1. بررسی تبلیغات و تأثیر آن بر خرید کتب کودک و نوجوان؛

1-5-2-2. بررسی چاشنی‌های فروش و تأثیر آن بر خرید کتب کودک و نوجوان؛

 

 

سایت های دیگر :

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                                  شماره صفحه

فصل اول10

مقدمه. 10

1-1. تشریح مسئله و بیان موضوع. 10

1-2.  ضرورت و اهمیت موضوع. 13

1-3. اهداف تحقیق 14

1-4. سؤالات تحقیق 15

1-5. فرضیه‏های تحقیق 15

1-6. جامعه و نمونه آماری 15

1-7. روش تحقیق 15

1-8. روش جمع آوری اطلاعات. 15

1-9. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات. 16

1-10. جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق 16

1-11. کاربرد تحقیق 16

1-12.  تعریف واژه‏ها و اصطلاحات. 16

فصل دوم .20

مقدمه. 19

2-1. مفهوم پدیده بی ­تفاوتی 20

2-2. نظریه های روانشناسی و مدیریت منابع انسانی مرتبط با بی ­تفاوتی سازمانی 25

2-2- بی ­تفاوتی سازمانی 27

2-2-1 نشانه­ های بی ­تفاوتی 32

2-2-2. عوامل بروز بی ­تفاوتی در کارکنان. 34

2-4. کارکنان بی­تفاوت. 38

2-5 پیشینه­ی تحقیق 43

فصل سوم.48

مقدمه. 47

3-1. روش تحقیق 47

3-2. فرایند اجرای تحقیق 47

3-3. مدل اندازه ­گیری بی ­تفاوتی سازمانی 48

3-4. فرضیه ­های تحقیق 53

3-5. اهداف تحقیق 54

3-6. جامعه آماری 54

3-6-1. نمونه گیری 55

3-6-2.  حجم نمونه. 55

3-7 روشها و ابزار گردآوری اطلاعات. 56

3-8. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات. 59

تحلیل عاملی 62

فصل چهارم.67

مقدمه. 66

4-1. تحلیل توصیفی داده­ ها 66

4-2- اندازه ­گیری بی ­تفاوتی سازمانی 67

4-3 اندازه ­گیری ابعاد بی ­تفاوتی 68

فصل پنجم79

مقدمه. 78

آزمون فرضیه ­ها 78

پیشنهادات. 84

پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی 86

منابع 87

پیوست ها.93

فصل اول 

کلیات تحقیق
 

 

 

 

مقدمه
یکی از شاخصهای برتری هر سازمان نسبت به سازمانهای دیگر نیروی انسانی می باشد. نیروی انسانی مسئولیت پذیر، سازگار با اهداف و ارزشهای سازمان و متمایل به حفظ عضویت سازمانی که حاضر باشد فراتر از وظایف مقرر، خلاقانه تلاش کند، می ­تواند عامل مهمی در اثربخشی سازمانی باشد. وجود چنین نیرویی در سازمان توام با سطوح بالاتر عملکرد می باشد و وجهه سازمان را در اجتماع مناسب جلوه داده و زمینه را برای رشد و توسعه فراهم می آورد.

1-1. تشریح مسئله و بیان موضوع
امروزه در بین سازمانها، از منابع انسانی بعنوان منبع اصلی زاینده مزیت رقابتی و ایجاد کننده قابلیت‌های اساسی سازمان، و بعبارتی مهمترین سرمایه هر سازمان یاد می‌شود و همین عامل حیاتی است که در تعامل با سایر متغیرهای سازمانی به سازمان معنا و مفهوم می‌بخشد. امروز بسیاری از سازمان‌ها بیش از پیش از کارکنان خود می‌خواهند در دنیای مدام در حال تغییر امروز که رقابت در آن شدیدتر، انتظارات مشتری بالا و تأکید بیشتری بر کیفیت می‌شود؛ خلاق بوده، اظهار نظر نموده و مسئولیت بیشتری بپذیرند (کویین و اسپریتزر، 1997). سازمان‌ها نیاز به کارکنانی دارند که به چالشهای محیطی پاسخگو بوده و از تسهیم اطلاعات و دانش خود هراسی نداشته باشند و در مورد اعتقادات خود و اعتقادات تیمی شان ثابت قدم باشند.

بنابراین داشتن کارکنان توانمند، مشتاق و وفادار به سازمان نیازمند شناخت نیازهای آنان در همه زمینه­ها می­باشد. هرزبرگ[1] معتقد است که انگیزش شغلی تحت تأثیر عوامل درونی و خارجی می­باشد. عوامل انگیزشی درونی (ذهنی) از انجام کار ناشی شده و موجب رضایتمندی فرد می­شوند، مثل موفقّیت، پیشرفت، قدردانی و ماهیت کار و عوامل خارجی عمدتاً با محیط و زمینه شغل ارتباط دارند و کارکنان را در سازمان ابقا می­ کنند و شامل خط و مشی و مقررات و شرایط محیط کار، حقوق و دستمزد، روابط شخصی با هم ردیفان و امنیت شغلی می‎شود. هرزبرگ بر پایه­ی بررسی­های به عمل آمده، متوجه شد که کارکنان تجارب ‎خشنود کننده‎ی خود را متاثر از عواملی می­دانستند که بیش­تر با نفس و محتوای درونی کار مربوط می­شد. این عوامل؛ عوامل انگیزشی نامیده شد و تجارب ناخشنود کننده نشات گرفته از عواملی که با ماهیت کار آنان چندان ارتباطی نداشت، عوامل بهداشتی اصطلاح گردید، که عوامل بیرونی در به وجود آمدن این تجارب سهم بسیار مهمی داشتند (کشاورز، سید تقوی، 1390).

ویژگی­هایی مثل مدیریت و سیاست شرکت، سرپرستی، روابط بین افراد، شرایط کاری و حقوق به عنوان عوامل بهداشتی شناخته شده ­اند. هنگامی که این عوامل در وضعی مناسب باشند، افراد ناراضی نخواهند بود؛ ولی آن­ها کاملا راضی هم نخواهند بود. اگر بخواهیم وسیله‎ی انگیزش افراد در سازمان فراهم آوریم و موجب تحریک آن­ها شویم، باید روی مساله پیشرفت، شناخت و کسب شهرت، ماهیت کار، مسئولیت و رشد تاکید نماییم. این­ها ویژگی­هایی هستند که موجب می­شوند فرد به پاداش­های درونی برسد. هرزبرگ این نکته را متذکر می­شود که حقوق و دستمزد عمدتا نقش یک عامل بهداشتی دارد ولی ویژگی یک عامل انگیزشی را نیز نشان می‎دهد (حصاری، 1391).

متاسفانه در سازمان­های ایرانی آنگونه که شایسته است به مباحث انگیزشی کارمندان توجه نمی‎شود که این باعث کم شدن انگیزه کارمندان و در نتیجه کم کاری آنان، بی ­تفاوتی و در نهایت کاهش بازده سازمان و افزایش هزینه خواهد شد و همین امر یکی از دلایل ایجاد فاصله بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است. به عنوان مثال در برخی از شرکت­های آمریکایی و اروپایی، با بهره گرفتن از ابزار بیوریتمولوژی، وضعیت فیزیکی، احساسی و روحی- روانی کارکنان از طریق واحد توسعه منابع انسانی پیش‌بینی و برای روزهایی که احتمالا کارمندان از وضعیت مناسبت فیزیکی، روحی و احساسی برخوردار نباشند، بدون اطلاع آن­ها، مرخصی (با حقوق) صادر می‌شود تا کارکنان در منزل به استراحت بپردازند. این یعنی ارج نهادن به بزرگترین دارایی سازمان (دانایی فرد و همکاران، 1389).

از سوی دیگر، به نظر میرسد یکی ار مسائلی که در حال حاضر گریبانگیر بیشتر سازمانهای دولتی در ایران شده است، مسئله ایجاد بی ­تفاوتی در کارکنان می­باشد (رائیجی، 1387). بی ­تفاوتی انگیزه کار و تلاش را از آنها می­گیرد و بالطبع کارکنان بی­تفاوت، سازمان بی­تفاوت را شکل می­ دهند. کارکنان بی­تفاوت تعهد کمتری نسبت به سازمان دارند و در نتیجه تاثیر مستقمی و منفی بر عملکرد سازمان می­گذارد (اسلامی، 1387). افرادی که دچار این پدیده می­شوند، به آینده توجهی ندارند، زیرا در نظر آنها حال، گذشته و آینده تفاوتی باهم ندارند (دانایی­فر، 1390). بی ­تفاوتی سازمانی عامل مخربی در سازمان و نوعی بحران خاموشی، سقوط آرام و تخریب مستمر و بدون صداست (اسلامی ، 1387) که خلاقیت  ریسک­پذیری را سرکوب می­ کند ( شاهین پور و مت، 2007). بی ­تفاوتی در کار در هر سطحی از هر سازمانی در جهان وجود دارد، چرا که جزئی از سرشت و غریزه طبیعی انسان است (بیرد، 2008). در  سطح سازمانی افرادی که علاقه­ شغلی نداشته باشند، به تدریج در کار خود دچار فرسودگی شغلی و در نهایت بی ­تفاوتی می­شوند (بهداد، 1381). کندکاری کارکنان سازمان­ها در ایران گریبان­گیر تعدادی از سازمان­های دولتی و بعضی از سازمان­های خصوصی و غیردولتی است. سکوت و دلسردی کارکنان به سرنوشت و برنامه ­های سازمان و درک و تفاهم موثر بین کارکنان و مدیریت زنگ خطری برای کاهش عملکرد سازمانی است که در سطح کلان تر به کل جامعه آسیب می­رساند.

حالتی را که وقوع یا عدم وقوع پدیده­های پیرامونی و مشخصا تحقق یا عدم تحقق اهداف سازمانی (موفقیت با شکست سازمان)  برای یک عضو یا گروهی از اعضا تفاوت نکند «بی­­تفاوتی سازمانی» نامیده­اند (Danaee fard et al, 2011).

ساختار سازمانی باعث می­شود که قدرت دست تعداد معدودی متمرکز شود و فردی که در آخرین حلقه زنجیره فرماندهی قرار می­گیرد تابع دستورات بوده و این امر منجر به بی­علاقگی فرد و کاهش قابلیت انعطاف او می­شود (حریری و همکاران، 1392).

در دنیای سازمان بی ­تفاوتی ویژگی افرادی است که به مشاغل کسل کننده و تکراری اشتغال دارند و در محیط کار خود به این واقعیت تسلیم می­شوند که چندان امیدی برای بهبود و پیشرفت وجود ندارد. بی ­تفاوتی کارکنان نسبت به مسائل سازمان، در ایران گریبان­گیر اکثر سازمانهای دولتی و بعضی سازمانهای غیر دولتی است. بی ­تفاوتی نوعی انحراف از وضعیت متعادل در سازمان است. در مدیریت بحران نیز، بحران را انحراف از وضعیت تعادل تعریف کرده­اند. پس شاید بتوان بی ­تفاوتی را نیز نوعی بحران نامید. اگر به بی ­تفاوتی مانند دیگر عوامل بحران زا از قبیل: کاهش نقدینگی، یا عدم فروش کالای تولید شده و مواردی از این دست، توجه شود، می­توان به آن بعنوان یک عامل تخریبی در سازمان نگاه کرد. بی ­تفاوتی را شاید بتوان یک بحران خاموش، سقوط آرام و تخریب مستمر و بدون صدا نام نهاد. نگرش این چنینی به موضوع بی ­تفاوتی با توجه به اینکه تأثیر زیادی بر سیستم های مختلف در سازمان، بخصوص بر تولید دارد، بسیار جای تأمل است (Mahmoodi et al, 2012). سکوت و دلسردی کارکنان به سرنوشت و برنامه ­های سازمان و درک و تفاهم موثر بین کارکنان و مدیریت زنگ خطری برای کاهش عملکرد سازمانی است که در سطح کلان­تر به کل جامعه آسیب می­رساند. یکی از دلایل کند کاری، بی ­تفاوتی سازمانی است. در واقع، روح بی ­تفاوتی در رفتار کارکنان، انگیزه­ی کار و تلاش را از آنان می­گیرد و در پی کارکنان بی­تفاوت، سازمان بی­تفاوت شکل می­گیرد (Keefe, 2003).

از آنجایی که وزارت نفت نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادی کشور دارد و نیروی انسانی متخصص و مسئولیت پذیر نفت یکی از عوامل توسعه و پیشرفت صنعت نفت میباشد و این صنعت بیش از سایر صنایع به منابع انسانی متکی است. لذا در این تحقیق سعی بر آن است عوامل موثر بر بی تفاوتی نیروی انسانی در این صنعت شناسایی شود و راهکارهای برون رفت از این بحران شناسایی گردد.

1-2.  ضرورت و اهمیت موضوع
بی تفاوتی سازمانی، با محدود کردن اثربخشی تصمیم‌گیری‌های سازمانی و فرایندهای تغییر در ارتباط است. مشکلی هم که اکنون گریبان‌گیر اکثر سازمان‌هاست، این است که بیشتر سازمان‌ها از بی تفاوتی کارکنان خود رنج می‌برند. زمانی که چنین اتفاقی رخ می‌دهد، کیفیت تصمیم ­گیری و انجام تغییر  و کارایی کاهش می‌یابد. همچنین بی تفاوتی سازمانی با جلوگیری از بازخور‌منفی مانع تغییرات و توسعه سازمانی موثر می‌شود، از این رو سازمان توانایی بررسی و تصحیح خطاها را نخواهد داشت (حقیقی،1391).

در حالیکه با توجه به قرائن و شواهد می‌توان حضور بی ­تفاوتی را در سازمان‌ها احساس کرد ولیکن تاکنون پژوهش‌های علمی زیادی درباره نحوه شکل گیری آن صورت نگرفته است. بنابراین شناسایی بی ­تفاوتی و ابعاد آن بین کارکنان سازمان یکی از مهمترین دغدغه­های مدیران می­باشد.

باور بر این است که با شناسایی عوامل مرتبط با این پدیده  ما می‌توانیم گام‌های موثری در جهت از بین بردن بی ­تفاوتی کارکنان در سازمان‌ها برداریم. بطور کلی هدف پژوهش حاضر نیز شناسایی بررسی عوامل موثر بر بی ­تفاوتی سازمانی می‌باشد. امید آن است که با شناسایی ابعاد بی ­تفاوتی سازمانی، سازمان‌ها را به سوی برقراری فرهنگی سوق دهیم که مشوق و پذیرای عقاید و نظرات و نگرانی‌های کارکنان باشد. چراکه در دنیای مدام در حال تغییر امروز سازمان‌ها نیازمند چنین کارکنانی هستند.

 

 

سایت های دیگر :

شناسایی عوامل کلیدی مؤثر در پیاده­سازی موفقیت آمیز سیستم ERP در پژوهشگاه فناوری ارتباطات و اطلاعات

چکیده :

سیستم­های برنامه ریزی منابع سازمانی (ERP)، هم اکنون به عنوان جدیدترین و مؤثرترین ابزار برنامه ریزی کل منابع سازمان مطرح بوده و شامل یک نظام بهم پیوسته اطلاعاتی، مهندسی و مدیریتی است که همه نیازهای یک سازمان را با نگرشی فرایندی برآورده می­ کند. پیاده سازی ERP علاوه بر پر هزینه و وقت گیر بودن با ایجاد تغییرات بنیادین در فرایندها، در صورتی که با مدیریت صحیح اجرا نگردد، باعث ایجاد چالشهایی در اکثر بخشهای سازمان می شود و قطعاً با شکست مواجه خواهد شد. لذا پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات (مرکز تحقیقات مخابرات ایران) به عنوان بازوی تحقیقاتی و مشاورره ای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در راستای اهداف استراتژیک خود خواهان شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازیERP است تا از شکست احتمالی این پروژه اجتناب نماید. از این رو، مسئله اصلی این تحقیق شناسایی عوامل کلیدی مؤثر در پیاده سازی موفقیت آمیز ERP در پژوهشگاه است و در این راستا، مهم ترین معیارهای انتخاب ERP در پژوهش­های پیشین خارجی و داخل کشور بررسی گردیده است. این تحقیق در سال 1392 با مراجعه و نظرخواهی از 185 نفر از مدیران، متخصصان و کارشناسان پژوهشگاه مذکور با ابزار پرسشنامه و نیز نظر خواهی از خبرگان و محققان دانشگاهی صورت گرفته است. روش تحقیق این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر آماری توصیفی – تحلیلی و پیمایشی است. این پرسشنامه 32 سوالی از روایی و پایایی بالایی (93/0) برخوردار بوده است. برای شناسایی عوامل زیربنایی از تحلیل عاملی اکتشافی و برای رتبه بندی عوامل، از تحلیل فریدمن استفاده شده است. یافته­ های حاصل از تحلیلهای مربوطه، بیانگر کشف 5 عامل (کاربرپسند، انعطاف پذیر و سازگاربودن، مدیریت پروژه استقرار، همسویی با نیازهای کاربران، مدیریت تغییر سازمانی، رعایت اصول طراحی) در پیاده سازی موفقیت آمیز ERP در پژوهشگاه مذکور است. لذا پیشنهاد می گردد مدیران ارشد و بدنه اجرایی پژوهشگاه با تمرکز بر عوامل مذکور استقرار موفقیت آمیز ERP را تضمین نمایند.

واژگان کلیدی: سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی، پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، عوامل کلیدی موفقیت

 

فهرست مطالب

عنـــوان                                                                                                                           صفحـــه

فصل اول : کلیات تحقیق.1

1-1مقدمه. 3

1-2 بیان مسئله. 3

1-3 ضرورت و اهمیت تحقیق 5

1-4  اهداف تحقیق 6

1-5 سؤالات پژوهش. 6

1- 6 قلمرو پژوهش. 7

1-7 متغیرهای پژوهش. 7

1-8 تعریف عملیاتی متغیرها 8

1-9 ساختار پژوهش. 9

فصل دوم : پیشینه تحقیق11

2-1  مقدمه. 13

2-2 تعریف ERP. 14

2-3 مزایای پیاده سازی ERP. 14

2-4 زمینه های مشکل ساز در ERP. 16

2-5 روندهای جدید ERP. 18

2-6 چرا سازمانها به ERP نیاز دارند؟ 19

2-7 ERP  و تکنولوژی 20

2-8 عوامل مؤثر بر استقرار ERP. 20

2- 9 تعیین معیارهای انتخاب سیستم ERP. 23

2-10 سنجش موفقیت سیستم های اطلاعاتی 25

2-11 بررسی مقالات بین المللی و تعیین CSFهای اولیه. 25

2-12 مدلهای عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی سیستم برنامه ریزی منابع سازمان. 32

2-12-1 مدل   Nah, Lou, Kuang. 32

2-12-1-1 سیستم های کسب وکار وتکنولوژی اطلاعات مناسب موجود در سازمان. 32

2-12-1-2  ارتباطات 33

2-12-1-3  ترکیب سیستم کاری پروژهERP 33

2-12-1-4  قهرمان پروژه 33

2-12-1-5  مدیریت پروژه 34

2-12-1-6  حمایت وپشتیبانی مدیریت عالی سازمان 34

2-12-1-7  توسعه،تست ومشکل زدایی نرم افراز 34

2-12-1-8  برنامه و فرهنگ مدیریت تغییر 35

2-12-1-9  طراح کسب وکار و آرمان 35

2-12-1-10  نظارت و ارزیابی عملکرد 35

2-12-2  مدل Majed AL-mashari ,Abdullah AL-mudimigh ,Mohammad Zairi 36

2-12-2-1  مدیریت و رهبری 36

2-12-2-2  آینده نگری و برنامه ریزی 37

2-12-2-3  انتخاب بسته نرم افزاری ERP. 38

2-12-2-4  ارتباطات 38

2-12-2-5 مدیریت فرآیند 39

2-12-2-6  آموزش و تعلیم. 39

2-12-2-7  مدیریت پروژه 40

2-12-2-8  مدیریت سیستم های موجود در سازمان. 40

2-12-2-9  یکپارچه سازی سیستم ERP. 41

2-12- 2- 10 آزمایش سیستم. 41

2-12-2- 11  تغییرات فرهنگی و ساختاری 42

2-12-2-12  مدیریت و ارزیابی عملکرد 42

2-12-3  مدل Somers and  Nelson. 43

2-12-3-1 پشتیبانی مدیریت عالی سازمان. 45

2-12-3-2  قهرمان پروژه 45

2-12-3-3  آموزش و تعلیم کاربر 46

2-12-3-4  مدیریت انتظارات 46

2-12-3-5  شراکت فروشنده- مشتری 47

2-12-3-6  استفاده از ابزارهای توسعه فروشنده نرم افزار 47

2-12-3-7  انتخاب ERP مناسب 47

2-12-3-8  مدیریت پروژه 48

2-12-3-9  کمیته راهبری 48

2-12-3-10  استفاده از مشاوران. 48

2-12-3-11  حداقل کردن سفارشی سازی 49

2-12-3-12  تجزیه و تحلیل و تبدیل داده ها 49

2-12-3-13  مهندسی مجدد فرآیندهای کسب و کاری 49

2-12-3-14  تعریف معماری 50

2-12-3-15  منابع تخصیص داده شده 50

2-12-3-16  ترکیب تیم  پروژه 50

2-12-3-17  مدیریت تغییر 51

2-12-3-18  اهداف و مقاصد روشن 51

2-12-3-19 آموزش فرآیندهای کسب و کار جدید. 51

2-12-3-20  ارتباطات بین بخشی 51

2-12-3-21  هماهنگی بین بخشی 52

2-12-3-22  پشتیبانی مستمر فروشنده 52

2-12-4  مدل Holland and Light 52

2-12-4-1 عوامل استراتژیک. 53

2-12-4-1-1  آرمان کسب و کار 54

2-12-4-1-2  پشتیبانی مدیریت عالی 54

2-12-4-1-3  برنامه ریزی و زمان بندی پروژه 54

2-12-4-1-4  سیستم های موجود (قدیمی) در سازمان. 54

2-12-4-1-5  استراتژی ERP. 54

2-12-4-2 عوامل تاکتیکی 55

2-12-4-2-1  پرسنل 55

2-12-4-2-2  مشاوره فروشنده نرم افزار 55

2-12-4-2-3  پیکربندی نرم افزار و مهندسی مجدد 55

2-12-4-2-4  پذیرش کاربر 56

2-12-4-2-5  نظارت و بازخورد 56

2-12-4-2-6  ارتباطات 56

2-12-4-2-7  مشکل زدایی 56

2-12-5  مدل   Pastor and Esteves 57

2-12-5-1 دیدگاه سازمانی 58

2-12-5-1-1  حمایت مدیریت عالی سازمان. 58

2-12-5-1-2  مدیریت تغییر سازمانی 59

2-12-5-1-3  مدیریت گسترده پروژه 59

2-12-5-1-4  ترکیب مناسب تیم پروژه 59

2-12-5-1-5  مهندسی مجدد جامع فرآیندهای کسب و کار 59

2-12-5-1-6  قهرمان پروژه 60

2-12-5-1-7  مشارکت کاربران. 60

2-12-5-1-8  اعتماد بین ذی نفعان پروژه 60

2-12-5-1-9  افراد متخصص و  مشاوران. 61

2-12-5-1-10  ارتباطات  قوی  داخلی و  خارجی 61

2-12-5-1-11  برنامه و زمان بندی مشخص پروژه 61

2-12-5-1-12  برنامه آموزشی مناسب 62

2-12-5-1-13  کاهش مشکل زدایی 62

2-12-5-1-14  استفاده مناسب از مشاوران. 62

2-12-5-1-15  تصمیم گیران قوی 63

2-12-5-2  دیدگاه تکنولوژیکی 63

2-12-5-2-1  استراتژی مناسب پیاده سازی ERP. 63

2-12-5-2-2  اجتناب از سفارشی سازی 63

2-12-5-2-3  نسخه مناسب از سیستم های ERP. 64

2-12-5-2-4  پیکر بندی مناسب نرم افزار 64

2-12-5-2-5 سیستم های سنتی 64

2-12-6  مدل  Mohammad Zairi 64

2-12-6 -1  حمایت وپشتیبانی مدیریت عالی سازمان. 66

2-12-6 -2  مورد کاری 67

2-12-6-3  مدیریت تغییر 67

2-12-6-4  مدیریت پروژه 67

2-12-6-5 آموزش. 68

2-12-6-6  ارتباطات 68

2-12-6-7  ارزیابی سیستم موجود 68

2-12-6-8  آرمان پروژه 69

2-12-6-9 استراتژی پیاده سازی 69

2-12-6-10  استخدام مشاوران. 69

2-12-6-11  محک زنی 70

2-12-6-12  تغییر فرآیند کسب و کارBPC   70

2-12-6-13 انتخاب نرم افزار 70

2-12-6-14 رویکرد پیاده سازی 71

2-12-6-15 آزمایش سیستم 71

2-12-6-16 یکپارچه سازی سیستم ERP. 71

2-12-7  مدل  Umble، Haft،Umble. 72

2-12-7-1 عوامل کلیدی  موفقیت 72

2-12-7-1-1 درک و فهم روشن از اهداف استراتژیک. 72

2-12-7-1-2  حمایت مدیریت عالی سازمان. 72

2-12-7-1-3  مدیریت پروژه 73

2-12-7-1-4 مدیریت تغییر سازمانی 73

2-12-7-1-5 تیم پیاده سازی 74

2-12-7-1-6  صحت داده ای 74

2-12-7-1-7  آموزش و تعلیم گسترده 74

2-12-7-1-8  اندازه گیری عملکرد 75

2-12-7-1-9  استفاده چند محلی از ERP. 75

2-12-8  مدل www.Buker.com 76

2-12-8-1  آموزش. 76

2-12-8-2  رهبری 77

2-12-8-3  ارزش حاصل از پروژه 77

2-12-8-4 اندازه گیری عملکرد 77

2-12-8-5 مسئولیت سازمانی 78

2-12-8-6 مدیریت تغییر 78

2-12-8-7 سازمان پروژه 78

2-12-8-8  فرآیندهای کسب وکار 79

2-12-8-9 ارزیابی تکنولوژی 79

2-12-8-10 برنامه ریزی پروژه 79

2-12-8-10-1 مأموریت 80

2-12-8-10-2 برنامه عملیاتی 80

2-12-8-10-3  برنامه پیاده سازی سیستم. 80

2-12-8-10-4  برنامه آموزش و تعلیم. 80

2-12-9  مدل  Yingjie. 80

1-2-4  مدل مفهومی پژوهش. 82

2-13 جمع بندی 87

فصل سوم : مواد و روش ها89

3-1 مقدمه. 91

3- 2 روش پژوهش. 91

3-3 جامعه آماری 93

3-4 توصیف سایت جامعه آماری 94

3-5  نمونه آماری 94

3-6  روش گردآوری داده ها 94

3-7  توصیف پرسشنامه. 95

3- 8  روایی و پایایی پرسش نامه. 96

3-8–1 روایی پرسشنامه. 97

3-8-2 پایایی پرسشنامه. 97

3- 9  روش تحلیل داده ها 98

3-9-1  آمار توصیفی 98

 

3-9-2  آمار تحلیلی 98

فصل چهارم : بحث و نتیجه گیری .101

4-1 مقدمه. 103

4-2  آمارهای جمعیت شناختی 104

4-2-1 تجزیه و تحلیل داده های مربوط به جنسیت 104

4-2-2 تجزیه و تحلیل داده های مربوط به سابقه کار 106

4-2-3 تجزیه و تحلیل داده های مربوط به حسب تحصیلات 108

4-2-4  تجزیه و تحلیل داده های مربوط به سمت سازمانی 110

4-3. آمارهای توصیفی 112

4-3  آمارهای تحلیلی 118

4-3-1 استخراج عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی ERP. 119

4-4 استخراج مجموعه عوامل نهایی از طریق دوران. 122

4-5 اهمیت رتبه ای عوامل 123

4-6 مدل نهایی پژوهش. 124

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات.125

5-1 مقدمه. 127

5-2 نتیجه گیری 127

5-3 اهمیت رتبه ای عوامل 128

5-4 سازگاری یافته ها با تحقیقات پیشین 129

5-5 محدودیت های پژوهش. 130

5-6  پیشنهادهای مبتنی بر یافته های پژوهش. 131

5-7  توصیه به پژوهشگران آتی 133

فهرست منابع و مآخذ. 137

ضمائم و پیوست ها .147

فهرست جدول ها

عنـــوان                                                                                                                صفحـــه

جدول 2-1: مجموعه مهمترین موانع کاربرد فناوری اطلاعات 21

جدول 2-2: مهم ترین معیارهای انتخاب ERP در پژوهش های پیشین 24

جدول 2-3: CSFهای اولیه بدست آمده از مطالعه ادبیات 26

جدول 2-4 : ماخذ CSFهای اولیه. 27

جدول 2-5 : عوامل بحرانی موفقیت سیستم ERP.44

جدول 2-6 : عوامل بحرانی موفقیت در مراحل پروژه ERP66

جدول 2-7: CSFهای مدل پژوهشی مورد استفاده و منابع آن. 83

جدول 3-1: مقیاس لیکرت پرسشنامه. 95

جدول 3-2:  ضریب پایایی عناصر پرسشنامه ERP. 98

جدول 4-1: فراوانی افراد مورد مطالعه بر حسب جنسیت 105

جدول 4-2: فراوانی افراد مورد مطالعه بر حسب سابقه کار 106

جدول 4-3 : فراوانی افراد مورد مطالعه بر حسب تحصیلات 108

جدول 4-4: فراوانی افراد مورد مطالعه بر حسب سمت سازمانی 110

جدول 4-5: آمارهای توصیفی شاخص های عامل اول. 112

جدول 4-6: آمارهای توصیفی شاخص های عامل دوم. 114

جدول 4-7: آمارهای توصیفی شاخص های عامل سوم. 115

جدول 4-8: آمارهای توصیفی شاخص های عامل چهارم. 116

جدول 4-9: آمارهای توصیفی شاخص های عامل پنجم. 117

جدول 4-10:  نتایج آزمون کرویت بارتلت وKMO 118

جدول 4-11: عوامل مؤثر بر استقرار موفقیت آمیز برنامه ریزی منابع سازمان. 119

جدول 4-12: اهمیت رتبه ای عوامل تأثیر گذار 123

فهرست نمودارها

عنـــوان                                                                                                              صفحـــه

نمودار 4-1 : فراوانی افراد مورد مطالعه بر حسب جنسیت 105

نمودار 4-2 : فراوانی افراد مورد مطالعه بر حسب سابقه کار 107

نمودار 4-3 : فراوانی افراد مورد مطالعه بر حسب تحصیلات 109

نمودار 4-4 : فراوانی افراد مورد مطالعه بر حسب سمت سازمانی 111

نمودار 4-5 : مدل نهایی پژوهش (عوامل مؤثر بر استقرار موفقیت آمیز ERP) 124

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شکل ها

عنـــوان                                                                                                              صفحـــه

شکل 2-1 :  زمینه های مشکل آفرین در سیستم های اطلاعاتی17

شکل 2-2 :  مدلسازی جریان اطلاعات برای کل سازمان. 19

شکل 2 -3 :  اندازه گیری موفقیت سیستم های اطلاعاتی 25

شکل 2-4  :طبقه بندی عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی موفق پروژه های ERP. 32

شکل 2-5 :  طبقه بندی عوامل بحرانی ERP. 36

شکل 2-6 :  مدل فاکتورهای بحرانی موفقیت با عوامل استراتژیکی و تاکتیکی 53

شکل 2-7 :  عوامل کلیدی موفقیت ERP. 58

شکل 2-8 :  عوامل بحرانی موفقیت و سطوح ارتباطات 65

شکل 2-9 :  هرم آموزش. 77

شکل 2-10 :  سازمان پروژه 79

شکل 2-11 :  مدل مفهومی پژوهش. 88

شکل 3-1:  مدل پیاز تحقیق 92

شکل 5-1 :  عوامل کلیدی مؤثر بر استقرار ERP. 129

 

 

 

 

 

1-1مقدمه
در شرایط دائماً در حال تغییر ما نیز باید تغییر نمائیم و گرنه بهای سنگینی بابت عدم تغییر پرداخت خواهیم
کرد (دکتر نوردال، رئیس اتحادیه جهانی علم و بهره وری: پیام مدیریت).

جهانی شدن رقابت سازمانها و شرکت ها جهت عرضه محصولات و خدمات خود، آنها را ناگزیز به پیوستن به بازارهای جهانی کرده است. یکی از ابزارهای مهم فناوری اطلاعات و ارتباطات که نقش مهمی در یکپارچگی اطلاعات در سازمان دارد و از شروط اصلی پیوستن به بازار جهانی است، سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی (ERP) است. این سیستم هم اکنون به عنوان جدیدترین و مؤثرترین ابزار برنامه ریزی کل منابع سازمان مطرح بوده و شامل یک نظام بهم پیوسته اطلاعاتی، مهندسی و مدیریتی است که همه نیازهای یک سازمان را با نگرشی فرایندی (در جهت نیل به اهداف سازمان و یکپارچه سازی تمام عملیات) برآورده می کند. ERP با یک نگاه متفاوت روند کلیه فعالیتهای شرکتها را از حالت وظیفه گرایی به فرایند محوری تغییر جهت می دهد.

پیاده سازی ERP علاوه بر پر هزینه و وقت گیر بودن با ایجاد تغییرات بنیادین در فرایندها باعث ایجاد تنشهایی در اکثر بخشهای سازمان می شود که اگر سازمان بدون توجه و اطلاع از مشکلات و چالشهایی که هنگام پیاده سازی ERP با آنها مواجه خواهد شد، اقدام به پیاده سازی کند، قطعاً با شکست مواجه خواهد شد.

1-2 بیان مسئله
بر اساس برنامه های چهارم و پنجم توسعه، دولت موظف است، نظر به اهمیت نقش دانش و فناوری و مهارت، به عنوان اصلی­ترین عوامل ایجاد ارزش افزوده در اقتصاد نوین، زمینه نوسازی و بازسازی سیاست ها و راهبردهای پژوهشی، فناوری و آموزشی را جهت رفع نیاز های کشور با عنایت به فضای رقابت فزاینده عرصه جهانی فراهم نماید.

پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات (مرکز تحقیقات مخابرات ایران) قصد دارد در چارچوب ماموریت سازمانی خود یعنی تحقیقات در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، سیاست های فوق الذکر را در تدوین برنامه های خود مد نظر قرارداده و به یکپارچه سازی اطلاعات در برنامه ریزی منابع سازمانی اقدام کند. زیرا نبود یکپارچگی اطلاعات در سازمان، بخشهای مختلف را تبدیل به جزایری مستقل از هم کرده و نبود توزیع مناسب و یکپارچه اطلاعات بین اجزای مختلف باعث شده است که هر بخشی تنها به بهینه کردن منافع خود بیندیشد. ERP یکی از فناوریهای بسیار پیشرفته برای یکپارچه سازی سیستم های اطلاعاتی در سازمان است، اما سازمانهای مختلف در پیاده سازی آن شکست های قابل توجهی را تجربه کرده اند (سوه، کین و تای یاپ[1]، 2002؛ و ریبرز و اسکو[2]، 2000). از این رو، دغدغه خاطر مسئولین پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات شناسایی عوامل کلیدی در پیاده سازی موفقیت آمیز آن است تا از شکست احتمالی پروژه اجتناب کنند.

همانگونه که استیوز و پاستور[3] (2002) بیان کرده اند با وجود اینکه اجرای ERP مزایای مشهود و غیرمشهودی برای سازمان دارد، اما چگونگی پیاده سازی آن یکی از مسائل کلیدی در مدیریت سازمانهاست. اجرای موفقیت آمیز ERP مستلزم شناسایی عوامل بازدارنده و جلوبرنده است. از این رو، لازم است در استقرار چنین سیستمی بر شرایط وضعی خاص سازمانها متمرکز شویم. استقرار برنامه ریزی منابع سازمانی فرایند بسیار پیچیده ای است که علیرغم تلاش اندیشمندان و پژوهشگران برای شفاف سازی آن (بنگی، شارما و گودلا[4]، 1999؛ هولند و لایت[5]، 1999؛ هونگ و کیم[6]، 2002؛ سامرز و نلسون[7]، 2001)، جنبه های مجهول و مبهم آن نیازمند بررسی مجدد است. یکی از این جنبه های مجهول فقدان مدل های بومی و نامشخص بودن عوامل کلیدی تاثیرگذار است. ضروری است با تجمیع تحقیقات صورت گرفته و آزمون آنها در شرایط وضعی سازمانهای دولتی و غیردولتی مدل هایی را احصاء کرد که از برازش بالایی برای تبیین شرایط بومی کشور برخوردار باشد. بنابراین، این تحقیق در پی شناسایی عوامل مؤثر در پیاده سازی موفقیت آمیز ERP در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات است که مسئله اصلی این تحقیق محسوب می­شود.

1-3 ضرورت و اهمیت تحقیق
همه کسب وکارها نیاز اساسی به پردازش عملیات دارند. از این رو، سازمانها سیستم های کاربردی مختلفی را برای وظایف گوناگون ایجاد می­ کنند، اما در اکثر موارد این سیستم های کاربردی به صورت جزیره ای ایجاد می­شوند. ایجاد سیستم های جزیره­ای توسط سازمان­ها به دلایل مختلف قابل توجیه است. یک دلیل این است که سیستم‌ها اغلب از واحدهای وظیفه ­ای سازمان پیروی می‌کردند؛ و هیچ دستورالعمل مدیریتی برای یکپارچه سازی وظایف وجود ندارد. امروزه، متناسب با رقابتی شدن فضای کسب و کار، سیستمی طراحی شده است که تمام عملیات اصلی سازمان­های مختلف را مدیریت کند و این مجموعه نرم‌افزاری به­عنوان بسته‌ برنامه ­ریزی منابع سازمانی (ERP) شناخته می شوند.

هرچند مطالعه در خصوص چگونگی استقرار ERPدر کشورهای صنعتی از دهه گذشته شروع شده است، اما گستره آن با در نظر گرفتن فرهنگ های مختلف در حدی نیست که بتوان به حکم کلی و فراگیر در این خصوص دست یافت. درضمن، در خصوص شناسایی عوامل مؤثر در استقرار ERP در بین نظریه پردازان اختلاف نظر وجود دارد. به عنوان مثال، برادفورد[8] (2003) با رویکرد مدیریتی عوامل مؤثر در استقرار ERP را بررسی کرده است، در حالیکه لو و کوانگ[9] (2001) بر جنبه های نرم افزاری در استقرار ERP تأکید دارد. بنابراین، تحقیقاتی از این دست می تواند در ترمیم شکاف پژوهشی در خصوص پیاده سازی موفقیت آمیز ERP کارساز باشد.

اکنون که به دلیل شکل گیری فضای اَبَر رقابتی، دستگاه های اجرایی ناچار هستند در مسیر استقرار کسب و کار الکترونیکی حرکت کنند، مطالعه و بررسی در خصوص عوامل مؤثر بر استقرار سازوکارهای مختلف کسب و کار الکترونیکی از جمله برنامه ­ریزی منابع سازمانی (ERP) یک ضرورت اجتناب ناپذیر است تا بتوان برمبنای عوامل تاثیرگذار، سازوکارهای مدیریتی مناسبی را طراحی و بکار گرفت و این امر میزان نیاز به تحقیق در خصوص استقرار موفقیت آمیز ERP را نشان می دهد.

به علت تفاوت در شرایط محیطی کشورهای مختلف، این احتمال را نباید نادیده گرفت که ممکن است تمامی عوامل مؤثر مطرح شده در ادبیات برنامه ­ریزی منابع سازمانی (ERP) در شرایط فرهنگی و اجتماعی بخش دولتی ایران، نقش تعیین کننده ای در استقرار ERP نداشته باشند. بنابراین، یافته­ های چنین پژوهش هایی هم از نظر علمی و هم کاربردی قابل توجه است و نمی­توان پیشاپیش در خصوص سازگاری آن با دیگر یافته های پژوهشی قضاوت کرد زیرا شرایط یک سازمان منحصر به فرد است. از این رو، این احتمال را نباید از نظر دور داشت که یافته های این پژوهش در غنای ادبیات ERP و همچنین راهنمای عملی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات برای برنامه ریزی استقرار بسیار اثر گذار باشد. به طور کلی، در اهمیت این پژوهش همین بس که یافته های آن می تواند در تدوین خط مشی های اداری برای استقرار ERP بسیار کارساز باشد.

1-4  اهداف تحقیق
اهداف علمی:

ارتقای دانش بومی کشور در زمینه استقرار موفقیت آمیز برنامه ­ریزی منابع سازمانی (ERP) با امعان نظر در شرایط وضعی سازمان های ایرانی است.

اهداف کاربردی :

هدف این پژوهش شناخت عوامل کلیدی مؤثر در پیاده سازی موفقیت آمیز سیستم ERP  در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات (مرکز تحقیقات مخابرات ایران) و تعیین اهمیت رتبه ای هریک از عوامل تاثیرگذار است.

[1] -Soh, Kien & Tay-Yap

[2] – Ribbers & Schoo

 

 

سایت های دیگر :